Dlaczego horoskopy się sprawdzają?

Horoskop jest terminem wywodzącym się z połączenia dwóch greckich wyrazów - "oro" - godzina i "skopeo" - obserwować. Na podstawie obserwacji mapy nieba w określonym momencie, mając na uwadze dokładny czas oraz miejsce narodzin danej osoby, astrolog miał określić jej charakter, zdolności, możliwości, ale i ograniczenia.

W związku z faktem, iż przy opracowywaniu horoskopu bierze się pod uwagę czas narodzin, duże znaczenie przypisuje się znakom zodiaku. Zodiak kształtują gwiazdozbiory, a jest ich dwanaście. Przez te gwiazdozbiory przechodzi tak zwana ekliptyka – koło, które wyznacza Ziemia poruszająca się wokół Słońca.

Korzenie astrologii i horoskopów sięgają niepamiętnych czasów, gdyż człowiek od zawsze chciał wiedzieć, co go czeka w przyszłości. Jakieś 4000 lat temu Sumerowie nadali gwiazdozbiorom nazwy i są one stosowane po dziś dzień. Pierwsze horoskopy stawiano w starożytnej Mezopotamii. Do XVIII wieku astrologowie cieszyli się wielkim szacunkiem Europejskich władców. Wraz z rozwojem nowoczesnych metod badawczych, od XVIII wieku pozycja astrologii w świetle nauki zdecydowanie uległa pogorszeniu. Nie zmienia to jednak faktu, że po dziś dzień, Polacy chętnie horoskopy czytają. Według badań CBOS-u z 2018 roku, 45 procent z nas wierzy w horoskopy – większość kobiet (55 proc.), ale także spory odsetek mężczyzn (34 proc.).

Istnieje wiele odmian horoskopu. Do najpopularniejszych zaliczamy horoskop chiński, horoskop egipski, horoskop Majów i horoskop celtycki. Mamy też przeróżne inne horoskopy, np. horoskopy kwiatowe. Horoskopy można także dzielić na dzienne, tygodniowe, miesięczne, roczne, zawodowe, erotyczne, partnerskie i wiele, wiele innych.

Czy rzeczywiście horoskopy się sprawdzają

Pomimo, iż niemalże połowa Polaków wierzy w horoskopy, a w niektórych rejonach świata odsetek zwolenników astrologii jest o wiele wyższy, zdaniem niektórych, horoskopy działają tylko dlatego, że układające je osoby wiedzą jak to robić. Czy zatem horoskopy to jedynie fałszywe przepowiednie, bazujące na ludzkiej skłonności do wiary w dobrą przyszłość? Zakładając, że taka jest prawda, spontanicznie nasuwa się pytanie: czemu po tysiącach lat fałszywych przepowiedni, wciąż w nie wierzymy? Czyżby przez ten cały czas nikt się nie zorientował, że astrologowie nabijają nas w butelkę?

Horoskopy - Co mówią badania?

Do dziś nie ma jakichkolwiek dowodów naukowych, które potwierdzałyby, że horoskopy się sprawdzają. Jednak, prawda jest też taka, że bardzo trudno byłoby sprawdzić metodą naukową, czy horoskopy mówią prawdę, czy też nie. Z drugiej zaś strony, nikt nigdy nie przeprowadził w wyczerpujący i naukowy sposób tego rodzaju badań, w efekcie czego można śmiało stwierdzić, że nie ma dowodów naukowych na to, że horoskopy się nie sprawdzają!

Sceptycy o horoskopach - Efekt Forera

Niektórzy sceptycy astrologicznych wyliczeń i przepowiedni zakładają, że horoskopy wydają się działać głównie ze względu na tak zwany efekt Forera, czyli wrażenie dopasowania. O co w tym chodzi?

W 1948 r. Bertram R. Forer poprosił studentów o wypełnienie ankiety z cechami charakteru. Studenci mieli zaznaczyć najbardziej pasujące do siebie opcje. Następnie, Forer przedstawił studentom analizę ich osobowości, rzekomo opierającą się na wybranych przez nich cechach charakteru. Studenci mieli też ocenić trafność otrzymanej od profesora analizy w skali od 0 (bardzo słaba) do 5 (znakomita). Średnia ocen wyniosła 4,26. Ku ogromnemu zaskoczeniu studentów, po jakimś czasie profesor ujawnił, iż w rzeczywistości każdy z nich otrzymał jedną i tę samą analizę osobowości, która wyglądała mniej więcej tak:

• odczuwasz silną potrzebę, by ludzie Cię lubili, szanowali i podziwiali, jednak jesteś osobą krytyczną wobec siebie;
• posiadasz pewne wady charakteru, ale potrafisz je kompensować tym, co jest w Tobie pozytywne;
• czasem bywasz osobą otwartą na innych ludzi, przystępną i towarzyską, ale niekiedy zamykasz się w sobie, zachowując ostrożność i dystans;
• niektóre z Twoich marzeń wydają się być nierealistyczne;
• masz ogromne możliwości, które wciąż pozostają przez Ciebie nieodkryte i niewykorzystane;
• cenisz sobie własną niezależność myślenia i nie przyjmujesz cudzych twierdzeń bez przekonujących dowodów;
• życie nauczyło Cię, aby nie przesadzać ze szczerością, kiedy się przed kimś otwierasz.

Przedstawiona powyżej analiza charakteru okazała się niemalże idealnie pasować do każdego ze studentów. Profesor nawet nie spojrzał na wypełnione przez nich ankiety! Po prostu wręczył każdemu studentowi identyczny opis osobowości. To tak zwane zjawisko Forera. Zdaniem sceptyków, na tej samej zasadzie działają horoskopy.

Sceptycy o horoskopach – Prawdziwe detale

Zdaniem sceptyków, oprócz wspomnianego wcześniej efektu Forera, astrologowie stawiający horoskopy wykorzystują jeszcze inne ciekawe zjawisko. Czy wiesz, że wskazując na pozornie bardzo osobiste cechy danej osoby, w rzeczywistości można się odnosić do cech, które pasują do zdumiewająco szerokiego grona ludzi? Otóż, dla prostego przykładu, badania wykazały, że co trzecia osoba potwierdzi prawdziwość zdania „Masz bliznę na lewej nodze”. Podobnie jest ze stwierdzeniem „Masz w domu muzykę Mozarta”.

Powszechność niektórych pozornie indywidualnych stwierdzeń wywodzi się z faktu, iż w rzeczywistości są one niezwykle ogólnikowe! W sumie jesteśmy wszyscy ludźmi i w obrębie danego społeczeństwa zachowujemy się bardzo podobnie. Z tego właśnie powodu, w odniesieniu do większej części osób, prawdą okazują się stwierdzenia w rodzaju: „W twojej rodzinie ktoś choruje na nadciśnienie”, „Poprzedniej nocy miałeś zły sen, choć nie potrafisz go sobie szczegółowo przypomnieć”.

Sceptycy o horoskopach - Błąd poznawczy

Sceptycy przekonują, iż w horoskopach może pojawić się coś takiego jak błąd poznawczy – tak zwany efekt wyniku. W przypadku spełnienia się nawet małej części astrologicznej przepowiedni, uznamy, że horoskop się sprawdził. W rzeczywistości, nawet jeśli wróżba nie do końca zapowiadała zaistniałą okoliczność, nasza pamięć sprytnie zniekształci jej pierwotny przekaz. Zazwyczaj wróżbę będziemy pamiętać w świetle wydarzeń, jakie po niej nastąpiły, co wzmocni naszą wiarę w moc horoskopu!

Psychologia horoskopów - Samospełnienie

Często słyszymy o tak zwanych samospełniających się przepowiedniach. Na czym polega to zjawisko? Otóż, w rzeczywistości, może okazać się bardzo prawdopodobne, że gdy z horoskopu dowiemy się, że niebawem znajdziemy miłość naszego życia, to będziemy nieświadomie, ale na wszelkie sposoby, dążyć do tego, aby ta piękna przepowiednia mogła się w końcu spełnić. Być może zaczniemy bardziej angażować się w życie towarzyskie, przez co rzeczywiście wzrośnie nasza szansa na spotkanie kogoś naprawdę wyjątkowego. Ale, czy tylko dlatego horoskopy niekiedy mogą się sprawdzać?

Popularne horoskopy w prasie i online – Czy są wiarygodne?

Horoskopy stawiane pod kątem rozrywki czytamy, głównie z nudów, ale także aby znaleźć w nich odrobinę pocieszenia i nadziei na lepsze jutro. Jeśli ktoś na podstawie jakiejś pozytywnej informacji w rubryce „horoskop“ uwierzy w to, że może zmienić swoje życie na lepsze, że szansa na szczęście czeka tuż za progiem – to rzeczywiście mogą się zdarzyć cuda! Jak się okazuje, tego typu informacje silnie oddziałują na naszą podświadomość. Poza tym, czytanie dobrych wieści może poprawiać nam nastrój. Nie powinniśmy jednak traktować tego typu wróżb jak wyroczni, gdyż do tego celu o wiele bardziej nadają się profesjonalne horoskopy!

Profesjonalny horoskop – Czy można mu zaufać?

Od tysiącleci znaczna część ludzkości wierzy w horoskopy i wszelkiego rodzaju przepowiednie. Zarówno Sumerowie, jak i Egipcjanie, byli wybitnymi astrologami, a ich wiedza z tego zakresu jest do dziś stosowana przez zawodowych wróżbitów.

Opierając się na wpływie danego układu gwiazd na nasze życie, profesjonalny horoskop astrologiczny określa predyspozycje, z jakimi przychodzimy na świat. Porównując niebo w chwili narodzin z jego układem w określonym momencie, profesjonalny horoskop może nam udzielić bardzo cennych wskazówek, takich jak: nad czym popracować, w którym kierunku podążać, aby nie przejść biernie przez życie. Każdy z nas jest nieco inny, a jednocześnie wszyscy dążymy do jednego – szczęścia. Horoskop może okazać się nam pomocny w zrozumieniu kim tak naprawdę jesteśmy, czemu mamy dane cechy charakteru, do czego mamy talent, a do czego w ogóle się nie nadajemy.