Najgorsze alkohole dla wątroby - To po nich kac może być najsilniejszy!
Pomimo, iż potocznie alkoholem nazywamy etanol, w rzeczywistości alkohole to cała grupa substancji chemicznych o charakterystycznej budowie.
Ze względu na swoje właściwości psychoaktywne, etanol cieszy się szerokim gronem zwolenników i stanowi substancję czynną popularnych procentowych trunków, takich jak piwa, wina, wódki, likiery itp. O czym jednak nie każdy wie, oprócz samego etanolu, w niektórych napojach mogą się znajdować również inne toksyczne substancje.
Które alkoholowe napoje najbardziej obciążają wątrobę?
Wątroba przetwarza i magazynuje składniki pokarmowe, takie jak witaminy, tłuszcze, białka i węglowodany. Przez wątrobę przetwarzane są również wszystkie te substancje, które mogą silnie zatruwać nasz organizm. Do takich związków należą alkohole.
W rzeczywistości, etanol jest dla naszego organizmu silną toksyną. Każdy alkoholowy napój jest zatem uciążliwy zarówno dla wątroby, jak i dla całego naszego organizmu. Badania pokazują, że nadmierne i przewlekłe picie alkoholu może prowadzić do rozwoju zapalenia wątroby, alkoholowego stłuszczenia wątroby, a w ostateczności do marskości tego narządu. Alkoholowe stłuszczenie wątroby występuje u 90% osób spożywających nadmierne ilości alkoholu (źródło 1). Aby uniknąć wystąpienia alkoholowej choroby wątroby, należy przestrzegać zasad ograniczonego spożywania alkoholu i prawidłowo się odżywiać.
W wątrobie alkohol spożywczy jest metabolizowany przez dehydrogenazę alkoholową i przekształcany w toksyczny aldehyd octowy, który z kolei przechodzi w octan. Zarówno aldehyd octowy, jak i octan, są wydalane z moczem (źródło 2).
Przejawem szkodliwego działania nadmiernej ilości alkoholu jest charakterystyczny „kac”, łączący w sobie całą serię objawów, zarówno psychicznych, jak i fizycznych, które wynikają z negatywnego wpływu alkoholu na nasz organizm:
- rozdrażnienie układu trawiennego;
- odwodnienie i zaburzenia równowagi elektrolitowej;
- zaburzenia snu i rytmu dobowego;
- niski poziom glukozy we krwi.
Które trunki powodują największego kaca? Uwaga na kongenery!
W fazie produkcji lub leżakowania niektórych alkoholowych napojów, mogą się w nich wytwarzać dodatkowe substancje chemiczne, tzw. kongenery. Zalicza się do nich m.in. metanol i inne alkohole poza alkoholem etylowym, toksyczny aceton, estry, taniny, furfural, toksyczny aldehyd octowy i inne aldehydy (źródło 3). Kongenery mogą wpływać na smak i aromat napojów alkoholowych. Badacze podejrzewają, że mogą one w pewnym stopniu przyczyniać się do silniejszego kaca. Brandy, rum, bourbon, tequila, koniak i czerwone wino zawierają większe ilości kongenerów niż wódka, gin, białe wino czy piwo. Whisky wykazuje pośrednią ilość kongenerów. Stężenie kongenerów w finalnym trunku zależy od specyfiki procesu produkcyjnego.
W rzeczywistości, niektóre badania dowiodły, że napoje procentowe zawierające więcej czystego etanolu, takie jak wódka lub gin, mogą przyczyniać się do mniejszego kaca, niż te, w których – oprócz samego alkoholu - obecna jest duża ilość kongenerów - przykładowo whisky, brandy, grappa czy czerwone wino.
Picie trunków zawierających metanol może prowadzić do fatalnych konsekwencji!
Metanol różni się nieznacznie strukturą chemiczną od etanolu, ale jest o wiele bardziej toksyczny dla naszego organizmu. Przypuszcza się, że napoje zawierające metanol najbardziej obciążają i niszczą wątrobę. W rzeczywistości, metanol jest metabolizowany w wątrobie przez te same enzymy, co etanol, jednak produkty uboczne metabolizmu metanolu, tj. formaldehyd i kwas mrówkowy, są dla ludzkiego organizmu silnie trujące i w wyższych stężeniach mogą prowadzić do ślepoty, a nawet do śmierci.
Po przedostaniu się alkoholu metylowego do organizmu, w pierwszej kolejności występują:
- wymioty;
- bóle brzucha;
- zawroty i bóle głowy;
- nudności;
- osłabienie.
W kolejnej fazie zatrucia mogą pojawiać się zaburzenia wzroku aż do zupełnej ślepoty, spadek ciśnienia tętniczego, hipotermia, zmniejszenie stężenia potasu w surowicy, duszność, sinica, drgawki, porażenie układu oddechowego ze skutkiem śmiertelnym (źródło 4).
Mitem jest przekonanie, że metanol występuje jedynie w produktach nieprzeznaczonych do spożycia, takich jak popularny denaturat. Niestety, może się on w ograniczonym stopniu wytwarzać również w niektórych produktach przeznaczonych do spożycia - głównie, ale niestety nie tylko - w procentowych trunkach niewiadomego pochodzenia. Dużą ostrożność należy zachować w przypadku samogonów domowych (bimber) z niesprawdzonego źródła, ponieważ nierzadko zdarzają się przypadki zatrucia takimi trunkami - głównie ze względu na zbyt dużą zawartość metanolu.
Gdzie najczęściej występuje metanol:
- w alkoholu niewiadomego pochodzenia (np. zakupionym na bazarach);
- w płynach do spryskiwaczy;
- w denaturacie;
- w odmrażaczach do szyb;
- w rozpuszczalnikach;
Czy istnieje coś takiego jak najgorszy alkohol dla naszej wątroby?
Nieprawdą jest, iż napoje alkoholowe niskoprocentowe, takie jak np. piwo, są mniej szkodliwe dla naszego organizmu, niż trunki wysokoprocentowe. Niezależnie od tego, po jaki napój alkoholowy sięgniemy, żaden z nich nie pozostanie obojętny dla naszej wątroby. To, czy na drugi dzień będziemy czuć się dobrze, czy też nieco gorzej, będzie zależało głównie od wypitej ilości alkoholu oraz od czasu, w jakim ta ilość zostanie wprowadzona do organizmu.
Warto dodać, że zawartość etanolu w poszczególnych trunkach wynosi około:
- 20 g w 500 ml piwa;
- 15 g w 150 ml wina;
- 18 g w 50 ml wódki.
Jeśli decydujemy się na alkohol wysokoprocentowy, to dobrym pomysłem może okazać się wypicie drinka ze świeżo wyciskanym sokiem owocowym. Zawiera on bowiem substancje przeciwutleniające i witaminy, które mogą częściowo wspomóc wątrobę w przetwarzaniu toksycznego etanolu.
Bibliografia:
1 - mp.pl - Alkoholowe choroby wątroby;
2 - Poradnik Zdrowie - Najgorsze alkohole dla wątroby. Po które lepiej nie sięgać?
3 - Wikipedia - Kongenery (napoje);
4 - Medonet - Zatrucia alkoholem metylowym.