Co dzieje się z sercem, gdy pijemy zbyt mało wody? Kardiolodzy ostrzegają!

Lekarze od zawsze zachęcają nas do przyjmowania wystarczającej ilości płynów. Okazuje się jednak, że ma to o wiele większe znaczenie dla naszego zdrowia niż dotychczas sądzono. Z nowych badań rekomendowanych przez Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne wynika, iż prawidłowy poziom nawodnienia organizmu może zapobiegać lub istotnie opóźniać powstawanie zmian, które prowadzą do niewydolności serca.

Powszechnie wiadomo, jak ważna jest dla nas woda. Bez niej żadna komórka naszego ciała nie jest w stanie pełnić swoich funkcji. Pomimo, iż od lat medycy nieustannie przypominają nam, jak ważne jest dbanie o prawidłowe nawodnienie organizmu, wiele osób bezmyślnie bagatelizuje konieczność picia odpowiednich ilości płynów.

Pijesz zbyt mało wody? Narażasz serce na poważne uszkodzenia

Zgodnie z oficjalnymi zaleceniami, każdego dnia kobiety powinny przyjmować średnio około 1,6 - 2 l wody, podczas gdy mężczyźni około 2-3 l. Niestety, z ankiet przeprowadzanych w różnych zakątkach świata wynika, iż nadal zbyt dużo ludzi nie przekracza nawet dolnego zalecanego progu spożycia wody, co prowadzi do silnego obciążenia serca i naraża je na śmiertelnie niebezpieczne uszkodzenia.

Gdy nasz organizm nie jest odpowiednio nawodniony, uruchamiają się w nim mechanizmy mające na celu oszczędzanie zgromadzonych zapasów, a procesy te po pewnym czasie mogą doprowadzić nawet do niewydolności serca!

W trakcie ostatniego kongresu ESC 2021 zwrócono uwagę na fakt, iż w precyzyjnym określeniu stopnia nawodnienia organizmu pomocny może okazać się pomiar poziomu sodu w osoczu. Jak się bowiem okazuje, stężenie tego pierwiastka wyraźnie wzrasta, jeśli spożywamy zbyt małe ilości wody, co potwierdzają najnowsze wyniki badań prowadzonych przez dr Natalię Dmitrievę z National Heart, Lung and Blood Institute (źródło 1):

Stężenie sodu może się zmieniać w zależności od tego, ile ktoś w danym dniu wypił. Poziom sodu przez długi czas pozostaje jednak stały, co prawdopodobnie wynika z nawyków związanych z piciem płynów

Zespół naukowców kierowany przez dr Dmitrievę wziął pod lupę poziom sodu we krwi 16 tys. ochotników w wieku od 44 do 66 lat, którzy uczestniczyli w badaniu Atherosclerosis Risk in Communities (ARIC). Wolontariusze zostali podzieleni na 4 grupy, w zależności od stężenia wspomnianego pierwiastka w ich organizmie. Następnie, otrzymane wyniki porównano z przypadkami zaburzeń pracy serca u osób biorących udział w eksperymencie. Wnioski, do jakich doszli badacze, dają sporo do myślenia!

Niewydolność serca przez odwodnienie? Drastyczne skutki picia zbyt małych ilości wody!

W efekcie wspomnianych wcześniej analiz, badacze dowiedli, że wyższy poziom sodu obserwowany u osób spożywających zbyt małe ilości wody wiązał się z większym ryzykiem niewydolności serca.

Ochotnicy badania, którzy regularnie przyjmowali zbyt skąpe ilości płynów, byli jednocześnie bardziej narażeni na przerost lewej komory serca w ciągu kolejnych 25 lat – bez względu na płeć, wiek, skłonność do nadciśnienia tętniczego, poziom cholesterolu i glukozy, choroby nerek, bądź wskaźnik BMI. Badacze dowiedli, iż w tym przypadku nie miały znaczenia nawet takie nałogi jak palenie tytoniu. Co istotne, picie zbyt małych ilości wody szkodzi naszemu sercu, niezależnie od wszystkich powyżej wymienionych czynników!

Należy zaznaczyć, że aby doprowadzić do niebezpiecznych konsekwencji dla całego układu sercowo-naczyniowego, niedobór wody wcale nie musi być duży. Naukowcom udało się wykazać, że wzrost stężenia sodu o 1 mmol/l wiąże się ze wzrostem ryzyka niewydolności serca o około 11 proc. i 20 procentowym wzrostem ryzyka przerostu jego lewej komory (źródło 1). Dr Natalia Dmitrieva wyjaśnia:

Wyniki te sugerują, że dobre nawodnienie organizmu w ciągu życia zmniejsza ryzyko przerostu lewej komory, oraz rozwoju niewydolności serca. Dodatkowo dowodzą one, że stężenie sodu przekraczające 142 mmol/l zwiększa zagrożenie uszkodzeń serca i może pomóc w określeniu osób, którym ocena nawodnienia organizmu może przynieść korzyści zdrowotne. Taki poziom sodu znajduje się w zakresie stężeń mieszczących się w granicach normy i nie zostałby oznaczony jako nieprawidłowy w laboratoryjnych testach. Jednak, lekarz mógłby posłużyć się tym wskaźnikiem w czasie rutynowych badań, aby zidentyfikować osoby, u których należałoby sprawdzić poziom nawodnienia organizmu

Czy mój organizm jest dobrze nawodniony?

Poziom nawodnienia ciała można w prosty sposób sprawdzić, samodzielnie wykonując test na skórze. W rzeczywistości, ilość płynów, jaką codziennie wypijamy ma niewielki wpływ na poziom nawilżenia skóry, lecz za to wpływa na jej tak zwany turgor. Turgor skóry odnosi się do jej napięcia, spowodowanego ciśnieniem płynów wewnątrz tkanek. Turgor skóry, czyli jej jędrność i elastyczność, objawiające się zdolnością do zmiany kształtu i szybkiego powrotu do normy, mogą być wiarygodnym wskaźnikiem nawodnienia ciała.

Jak przeprowadzić test na skórze? To bardzo łatwe! Uszczypnij skórę na grzbiecie dłoni za pomocą kciuka i palca wskazującego, przytrzymując ją w ten sposób przez kilka sekund. Jeśli skóra natychmiast powróci do swojego pierwotnego kształtu, gdy tylko ją puścisz, oznacza to, że Twój organizm jest odpowiednio nawodniony. Jeśli jednak odkształcenie utrzyma się na skórze przez chwilę, to znak, że Twój organizm pilnie potrzebuje więcej wody (źródło 2).

Bibliografia:

1 - Wprost - Co się dzieje z sercem, kiedy pijemy za mało wody? Kardiolodzy ostrzegają;

2 - Medline Plus - Skin turgor.