Czy słuchawki bezprzewodowe mogą poważnie szkodzić zdrowiu?

Choć zjawisko to jest dla nas wszystkich względnie nowe, wpływ urządzeń bezprzewodowych na ludzkie zdrowie badany jest od co najmniej kilku ładnych dekad. W jakim stopniu urządzenia korzystające z technologii Bluetooth mogą zaburzać funkcjonowanie naszego organizmu i czy w ogóle dochodzi do takiej sytuacji? Czy częste korzystanie ze słuchawek bezprzewodowych może doprowadzić nas do choroby? Odpowiedź na te pytania nie jest całkiem oczywista i wiele zależy nie tylko od rodzaju samego sprzętu, ale także od częstości z jaką z niego korzystamy.

Zestawy słuchawkowe Bluetooth uwolniły nas od dokuczliwych przewodów. Są tak wygodne i anatomiczne, że niekiedy nie zdajemy sobie sprawy jak bardzo często z nich korzystamy. Będąc w stanie doskonale oddawać dźwięki, ewentualnie izolując szumy zewnętrzne, słuchawki Bluetooth stanowią praktyczne rozwiązanie do słuchania naszej ulubionej muzyki lub prowadzenia rozmów telefonicznych z pełną swobodą. Niektóre modele słuchawek bezprzewodowych wyposażone są w system szybkiego ładowania, co oznacza, że w praktyce moglibyśmy trzymać je w uchu niemalże nieprzerwanie przez całą dobę. Bardzo wygodnie, nieprawdaż? Ale… czy zdrowo? O tym już za chwilę.

Pole elektromagnetyczne – Co to takiego?

Pola elektromagnetyczne to niewidzialne obszary energii lub promieniowania, które są wytwarzane przez elektryczność. Urządzenia Bluetooth emitują określony rodzaj niejonizującego (lub niskiego poziomu) pola elektromagnetycznego zwanego promieniowaniem o częstotliwości radiowej (RFR).

Jedno z badań przeprowadzonych w 2019 r. wykazało, że ilość promieniowania w zestawach słuchawkowych Bluetooth była od 10 do 400 razy niższa niż promieniowanie emitowane przez telefony komórkowe (źródło 1). Ale, czy to całkiem bezpieczny dla nas poziom? Nie do końca.

Chociaż słuchawki Bluetooth emitują niższy poziom promieniowania, niż telefony komórkowe, ich umiejscowienie - bardzo blisko mózgu – wydaje się być dużym problemem dla niektórych ekspertów w dziedzinie zdrowia (źródło 2). Jak się okazuje, niektórzy z nich są przekonani, że jeśli ktoś stosuje takie słuchawki przez wiele godzin dziennie, skumulowana ekspozycja mózgu na promieniowanie może być znaczna (źródło 3)

Mając na uwadze powyżej przedstawione fakty staje się jasne, że istnieje ogromna potrzeba zebrania większej ilości danych na temat przewlekłego narażenia na promieniowanie emitowane przez urządzenia bezprzewodowe i jego wpływu na zdrowie.

Urządzenia Bluetooth – Czy emitują szkodliwe promieniowanie?

Zdaniem specjalistów z American Society of Clinical Oncologists, ekspozycja na promieniowanie - czy to w wyniku radioterapii, czy z innych przyczyn - może zwiększać czynniki ryzyka rozwoju oponiaka (źródło 4). Oponiak to najczęstszy rodzaj guza, który może tworzyć się w głowie człowieka (źródło 5).

Zarówno telefony komórkowe, jak i bezprzewodowe zestawy słuchawkowe to stosunkowo nowe zjawisko. Pierwsze telefony kieszonkowe stały się popularne w latach 80. i 90. XX wieku, podczas gdy słuchawki Bluetooth weszły do powszechnego użytku zaledwie kilka lat temu. Z tego powodu badania naukowe dotyczące ich wpływu na nasze zdrowie opierają się na wciąż dość krótkim czasie użytkowania.

Zdaniem większości ekspertów, energia emitowana przez nowoczesne słuchawki bezprzewodowe oparte na technologii Bluetooth jest zbyt niska by mieć jakikolwiek wpływ na nasze zdrowie. W szczególności, znaczna część specjalistów zgadza się co do tego, że ten sposób transmisji dźwięku - w promieniu około dziesięciu metrów – nie ma prawa uszkadzać tkanki biologicznej za pomocą znanych obecnie mechanizmów.

Fakt, iż urządzenia Bluetooth emitują promieniowanie, jest niezaprzeczalny. Dobrą wiadomością jest jednak to, że w przypadku tego typu urządzeń mamy do czynienia z promieniowaniem tak zwanym niejonizującym. Jest to odmiana promieniowania, która nie posiada zdolności do jonizacji materii, na którą wpływa. Jonizowanie wiąże się ze zmianą liczby elektronów w atomach i z potencjalnymi uszkodzeniami komórek organizmu wystawionego na promieniowanie, jeśli ekspozycja jest nadmierna.

Pomimo, iż niektórzy są zdania, że promieniowanie niejonizujące z telefonów komórkowych i wież komórkowych - nazywane promieniowaniem o częstotliwości radiowej (RFR) - jest tak samo szkodliwe dla ludzkiego ciała jak jonizujące EMR i może powodować oponiaki, badania sugerują coś zupełnie innego (źródło 6).

Promieniowanie niejonizujące znacznie różni się od światła ultrafioletowego, czy też promieniowania gamma. Obecnie nie ma udowodnionego związku przyczynowego między zachorowalnością na raka, a poziomem RF EMR emitowanym przez słuchawki Bluetooth (źródło 7).

Zdaniem CDC, promieniowanie niejonizujące stwarza zagrożenie dla zdrowia tylko wówczas, gdy dana osoba wchodzi z nim w intensywny, bezpośredni kontakt (źródło 8). Ten scenariusz jest rzadki i zwykle dotyczy tylko bardzo specyficznego środowiska zawodowego. Czy tak właśnie jest w przypadku słuchawek Bluetooth? To może zależeć od intensywności, z jaką z nich korzystamy.

Niektórzy badacze sugerują, że promieniowanie niejonizujące może być niebezpieczne, podczas gdy inni się z tym nie zgadzają. W rzeczywistości, doniesienia naukowe związane z tą kwestią mogą być obecnie kontrowersyjne i sprzeczne (źródło 9).

Urządzenia Bluetooth – Uszkodzenia termiczne

Organizm ludzki w naturalny sposób pochłania energię, przekształcając ją w ciepło. Jeśli tkanki są nadmiernie przegrzewane, może nastąpić ich uszkodzenie. Jednak, dzięki mechanizmom kontroli temperatury, nasze ciała rozpraszają ciepło na wiele sposobów.

Czy pole elektromagnetyczne emitowane przez słuchawki Bluetooth może przyczyniać się do uszkodzeń termicznych w naszym ciele? Odpowiedź jest jednoznaczna: NIE. Tego typu efekty mogą wystąpić tylko przy bardzo silnych polach elektromagnetycznych, na które dość trudno jest się narażać w życiu codziennym. Na pewno do takiej sytuacji nie dojdzie w przypadku bezprzewodowych słuchawek Bluetooth.

W rzeczywistości, aby chronić konsumentów przed skutkami ubocznymi możliwego efektu termicznego, przepisy prawne wymagają, aby ludzie nie byli narażeni na moc na jednostkę masy równą lub większą niż 2 W / kg. Tego ograniczenia przestrzega obecnie każdy smartfon i urządzenie bezprzewodowe.

Wnioski – Jak bezpiecznie korzystać ze słuchawek Bluetooth?

Na chwilę obecną nie ma dowodów na to, aby urządzenia Bluetooth powodowały raka, czy też jakiekolwiek inne choroby. Jak już wspominano wcześniej, ilość promieniowania wytwarzanego przez te urządzenia jest stosunkowo niska w porównaniu z ilością promieniowania emitowanego przez telefony komórkowe, z którymi są zwykle sparowane (źródło 10).

Pomimo, iż promieniowanie niejonizujący uważa się za znacznie bezpieczniejszy dla naszego zdrowia niż jonizujące, niektórzy badacze obawiają się, że ten pierwszy rodzaj radiacji może być bardziej groźny niż obecnie się nam wydaje. Obawy obejmują jego wpływ na ryzyko rozwoju raka, zaburzenia neurologiczne i uszkodzenia na poziomie DNA. Konieczne są dalsze badania, aby potwierdzić, lub wykluczyć, uzasadnienie tych obaw. Jeśli martwisz się o własne zdrowie, ale nie chciałbyś zupełnie rezygnować ze słuchawek Bluetooth, zwyczajnie czasowo ogranicz ich stosowanie do maksymalnie 2-4 godzin dziennie.