Skutki nadwagi i otyłości mogą być fatalne!

Obecnie około połowa Polaków ma nadwagę, a co piątego z nas dotyczy również problem otyłości. Podobna sytuacja panuje w większości krajów wysoko uprzemysłowionych.

Światowa Organizacja Zdrowia mówi o prawdziwej epidemii - co roku na całym świecie z powodu chorób wywołanych, bądź bezpośrednio powiązanych z otyłością, umiera ponad 2,5 miliona osób.

• To nadwaga, czy otyłość? Jaka jest różnica?
• Choroby bezpośrednio związane z nadwagą
• Otyłość i nadwaga wymagają leczenia – Nie wolno zwlekać!

Otyłość zalicza się obecnie do najcięższych i najbardziej złożonych chorób przewlekłych. Do jej powstawania przyczynia się wiele rozmaitych czynników, zarówno środowiskowych – np. nieprawidłowe odżywianie, zbyt mało ruchu - jak i genetycznych, hormonalnych, a nawet psychologicznych.

Określenie czynników powodujących otyłość jest procesem indywidualnym i bardzo złożonym. Badania nad otyłością ujawniają wciąż nowe przyczyny tej choroby (źródło 1).

To nadwaga, czy otyłość? Jaka jest różnica?

Określenia otyłość i nadwaga często stosowane są przez nas jako synonimy, jednak z punktu widzenia medycznego istnieją pewne różnice pomiędzy tymi dwoma terminami. Oba odnoszą się do nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej zgromadzonej w organizmie. Różnicę pomiędzy nadwagą, a otyłością określa ilości tkanki tłuszczowej zgromadzonej w nadmiarze. Ustala się ją głównie za pomocą wskaźnika masy ciała - BMI (źródło 2).

Przyjmuje się zazwyczaj, że występuje nadwaga, gdy u osoby, która ukończyła 15 rok życia, BMI mieści się w zakresie 25-29 jednostek. Otyłość jest natomiast terminem medycznym, który oznacza, że ważysz co najmniej 20% więcej niż powinieneś. Osoby ze wskaźnikiem masy ciała BMI wynoszącym 30 i więcej jednostek uważa się za otyłe. Te dodatkowe kilogramy, zwłaszcza w postaci tłuszczu w talii, mogą prowadzić do poważnych problemów ze zdrowiem. Zrzucenie ich może zapobiec bardzo niebezpiecznym powikłaniom otyłości.

Choroby bezpośrednio związane z nadwagą

Otyłość, a nawet nadwaga, nie są czystym problemem estetycznym. Mogą prowadzić do bardzo poważnych problemów ze zdrowiem, zarówno w sferze fizycznej, jak i emocjonalnej. U osób otyłych występuje zazwyczaj kilka sercowo-naczyniowych czynników ryzyka, w tym przede wszystkim nadciśnienie tętnicze i podwyższone stężenie cholesterolu we krwi. Ryzyko zawału serca dla otyłej kobiety jest około trzy razy wyższe, niż dla szczupłej pani w tym samym przedziale wiekowym. Ludzie otyli generalnie chorują o wiele częściej, niż osoby o prawidłowym indeksie masy ciała. Dlaczego? Nadmiar tłuszczu utrudnia prawidłowe funkcjonowanie narządów wewnętrznych takich jak serce, bądź wątroba, nieustannie obciążając je dodatkową pracą. Do tego dochodzą złogi tłuszczu, odkładające się w naczyniach krwionośnych, które sprawiają, że krew przepływa przez nie z o wiele większym oporem, niż powinna. Rośnie ciśnienie tętnicze, odkłada się blaszka miażdżycowa, otłuszcza się wątroba. Powstają idealne warunki do rozwoju różnorodnych chorób bezpośrednio zagrażających życiu. Otyłość to przede wszystkim choroby układu krążeniowego, ale nie tylko. Naukowcy dowiedli, że każdy wzrost wskaźnika masy ciała BMI o 5 jednostek związany był ze wzrostem ryzyka raka jelita grubego o 9 procent. Z kolei przyrost wagi o pięć kilogramów ponad normę - u kobiet, które nigdy nie stosowały hormonalnej terapii zastępczej - zwiększał prawdopodobieństwo rozwoju raka piersi o 11 procent (źródło 3). Badania potwierdzają, u kobiet cierpiących na otyłość epizody depresyjne są o wiele częstsze, niż u pań o prawidłowej wadze. Analiza danych pochodzących od ponad 40 tysięcy osób dorosłych, przeprowadzona przez Carpentera i wspólników, jednoznacznie dowiodła, że otyłe kobiety częściej niż kobiety o prawidłowej masie ciała doświadczały epizodu MDD w ciągu roku poprzedzającego włączenie do badania. Lista chorób, których ryzyko rozwoju jest znacznie wyższe u osób otyłych jest bardzo długa. Do najczęstszych schorzeń wynikających ze zbyt dużej masy ciała należą (źródło 4):

• choroby układu krążeniowego, w tym serca;
• zawał, udar;
• cukrzyca typu II;
• niektóre nowotwory;
• choroby pęcherzyka żółciowego i kamienie żółciowe;
• przewlekłe stany zapalne kości i stawów;
• osteoporoza;
• dna moczanowa;
• trudności z oddychaniem, takie jak bezdech senny i astma.

Otyłość i nadwaga wymagają leczenia – Nie wolno zwlekać!

Niemalże we wszystkich krajach UE, a także w USA nieustannie wzrasta liczba chorych na otyłość ze wskaźnikiem masy ciała wynoszącym 50 jednostek, a nawet więcej! Tak zaawansowany etap tej choroby określa się przeważnie mianem otyłości skrajnie olbrzymiej. Prowadzi ona do pełnej niepełnosprawności ruchowej i uzależnienia od pomocy innych osób. Bywa również powodem przedwiecznej śmierci. Jeśli cierpisz na otyłość, lub masz sporą nadwagę, koniecznie powinieneś zadbać o własne zdrowie. Nie warto zwlekać, zwłaszcza, że lekceważenie tego problemu zazwyczaj prowadzi do jego dalszego pogłębiania się. Wiele osób, które podejmują nieudane próby odchudzania, szybko poddaje się. Zdarza się to szczególnie wówczas, gdy spodziewamy się szybkich rezultatów. To wielki błąd w sposobie myślenia, który utrudnia cały proces. Osiągnięcie i zachowanie idealnej masy ciała nie jest łatwym zadaniem, ale zawsze możliwym do osiągnięcia, nawet w przypadkach skrajnej otyłości. Jeśli sądzisz, że otyłość wywołana czynnikami genetycznymi, bądź hormonalnymi, nie jest uleczalna, to grubo się mylisz. Nawet w takich przypadkach można się wyleczyć z tej choroby.

Jak sobie pomóc?

Otyłość może się rozwijać z wielu powodów, w tym przykładowo z niezdrowej diety, siedzącego trybu życia, czynników genetycznych, stanu zdrowia, lub przyjmowania niektórych leków. W leczeniu otyłości kluczowe jest więc przede wszystkim zidentyfikowanie przyczyny przyrostu masy ciała. Proces chudnięcia może być zarówno długi, jak i skomplikowany, a jego efekty końcowe będą uzależnione przede wszystkim od poziomu samodyscypliny psychicznej. Nie ma cudownych diet, ani ćwiczeń, które pozwolą Ci bezpiecznie, a zarazem bardzo szybko chudnąć, w dodatku bez żadnego wysiłku. Każda metoda odchudzania ma swoje wady i zalety. Najważniejsze jest trzymać się postanowień od samego początku. Pamiętaj o tym, że żaden program żywieniowy na 2-3 tygodnie, czy nawet na kilka miesięcy nie pomoże długoterminowo w skutecznym leczeniu nadwagi i otyłości. Do tego konieczna jest trwała zmiana nawyków, połączona ze zwiększeniem aktywności fizycznej. To tak zwane leczenie zachowawcze. Bez tego w dążeniu do schudnięcia i utrzymania idealnej wagi, daleko nie zajdziemy. W wielu przypadkach nadwagi i otyłości może okazać się niezbędna pomoc fachowców. Jednak nie każdemu kto twierdzi, że jest w stanie nas odchudzić, można i warto zaufać. W internecie roi się od ofert suplementów diety wspomagających odchudzanie, cudownych diet i magicznych sposobów, mających rzekomo pomagać w pozbyciu się zbędnych kilogramów w krótkim czasie i raz na zawsze. To niestety nie działa w ten sposób.

Otyłość, a upośledzenie odporności na infekcje wirusowe

Liczne badania naukowe dowodzą, iż nadwaga, a w szczególności otyłość, mogą przyczyniać się do zaburzania pracy układu odpornościowego. Osoba dotknięta otyłością jest zagrożona obniżeniem odpowiedzi immunologicznej. Co to oznacza? W przypadku kontaktu z wirusami, osoby otyłe są bardziej podatne na pełny rozwój choroby, a także na pojawienie się niebezpiecznych powikłań. Otyłość jest niezależnym czynnikiem ryzyka zachorowalności i umieralności z powodu grypy pandemicznej wywołanej wirusem H1N1. Grypa stanowi bardzo poważne zagrożeniem dla zdrowia publicznego. Każdego roku zabija około 250 000–500 000 osób na całym świecie. Badania, których wyniki zostały opublikowane na łamach prestiżowego International Journal of Obesity (źródło 6), jasno dowodzą, że otyłość może upośledzać zdolność do uzyskania ochronnej odpowiedzi immunologicznej na wirusa grypy.Bibliografia:1 - Poradnik Zdrowie Otyłość - przyczyny, leczenie i konsekwencje; 2 - Wikipedia - Wskaźnik masy ciała; 3 - Wyborcza - Kolejny powód do odchudzania. Otyli częściej chorują na raka; 4 - WebMD - Health Risks Linked to Obesity; 5 - Echo Dnia - Na czym polega dieta Królów? 6 - International Journal of Obesity - Obesity is associated with impaired immune response to influenza vaccination in humans.