Syrop glukozowo-fruktozowy skraca życie! Te produkty nas zabijają!

Pomimo nieustannych postępów ludzkości w niemalże każdej dziedzinie nauki, nasze życie wcale nie przedłuża się proporcjonalnie do osiąganego poziomu wiedzy. Już kilka ładnych dekad temu tendencje, zarówno naszego życia do stopniowego wydłużania się, jak i naszego zdrowia do polepszania się, zaczęły stopniowo się odwracać. Jedną z głównych przyczyn ogólnie schorowanego społeczeństwa są niezdrowe nawyki żywieniowe, panujące w krajach wysoko uprzemysłowionych.

W efekcie nieustannego wzrostu globalnej konsumpcji cukru, coraz to częściej występują bardzo niekorzystne zmiany zdrowotne u populacji. Coraz popularniejsze stają się problemy ze zdrowiem, takie jak nadwaga i otyłość, cukrzyca, próchnica, nowotwory i choroby układu krążeniowego. Pod tym względem, wrogiem numer jeden okazuje się być nie tylko biały cukier, czyli sacharoza, lecz w szczególności jego tańsze zamienniki! Producenci żywności sprytnie wykorzystują naszą słabość do słodkiego smaku, a ponieważ cukier rafinowany w postaci sacharozy wcale nie jest tani z porównaniu z innymi możliwościami słodzenia żywności, to często stosowane są jego bardziej ekonomiczne zamienniki. Obecnie w branży spożywczej jednym z najpopularniejszych zamienników sacharozy jest syrop glukozowo-fruktozowy, zwany także wysokofruktozowym syropem kukurydzianym (high fructose corn syrup – HFCS). Pomimo, iż w przeszłości syrop ten wytwarzany był ze skrobi ziemniaczanej lub pszenicznej, to obecnie do jego produkcji, ze względu na jej wysoką wydajność w tym zakresie, wykorzystywana jest głównie skrobia kukurydziana. W związku ze zdecydowanie niższymi kosztami produkcji dosładzanej żywności w porównaniu z korzystaniem z sacharozy, od lat 60 ubiegłego stulecia syrop glukozowo-fruktozowy jest bardzo szeroko stosowany w przemyśle spożywczym.

Syrop glukozowo-fruktozowy dodawany jest obecnie głównie do wyrobów spożywczych takich jak:

• słodzone napoje gazowane i niegazowane;
• dżemy;
• owoce kandyzowane;
• zupy;
• ketchup;
• likiery;
• niektóre piwa;
• rozmaite wyroby piekarnicze;
• liczne wyroby mleczarskie.

Cichy zabójca naszego zdrowia

Producenci żywności od zawsze wykorzystują naszą słabość do słodkiego smaku. Ponieważ syrop glukozowo-fruktozowy jest obecny w sporej ilości wysoko przetworzonych wyrobów spożywczych, a głównie w popularnych napojach słodzonych, to naprawdę nietrudno jest zapracować na jego niebezpieczny nadmiar w organizmie. Niekorzystne efekty dla zdrowia występują przy większych zawartościach fruktozy w diecie (35–65% wartości energetycznej diety). Jest to ilość, którą niestety bardzo łatwo jest osiągnąć, spożywając przykładowo popularne napoje słodzone. Warto wiedzieć, że jedna szklanka o pojemności ok. 250–300 ml napoju słodzonego syropem glukozowo-fruktozowym to już całodobowa dopuszczalna ilość cukrów prostych w diecie!

W ciągu ostatnich kilku dekad przeprowadzono liczne badania naukowe mające na celu wyjaśnienie i udokumentowanie wpływu syropu glukozowo-fruktozowego na nasze zdrowie. Okazuje się, że syrop ten odgrywa niezwykle istotną rolę w rozwoju całego szeregu chorób, takich jak przykładowo:

• otyłość;
• cukrzyca typu 2;
• nadciśnienie tętnicze;
• stłuszczenie wątroby;
• zaburzenia gospodarki lipidowej;
• choroby układu sercowo-naczyniowego;
• dna moczanowa;
• kamica nerkowa;
• nowotwory.

Syrop glukozowo-fruktozowy składa się z dwóch cukrów prostych: glukozy i fruktozy. Cukry te w syropie występują w formie wolnej, co sprawia, że są błyskawicznie metabolizowane w organizmie, powodując niebezpieczne skoki stężenia insuliny we krwi. Głównym winowajcą znaczniej części niekorzystnych dla zdrowia efektów jest w tym przypadku nadmiar fruktozy w diecie. Ten cukier ulega metabolizmowi znacznie szybciej niż glukoza z pominięciem etapu glikolizy. Nadmierne ilości fruktozy przyczyniają się do zwiększonej syntezy kwasów tłuszczowych (trójglicerydów) w wątrobie oraz do zwiększonej produkcji lipoprotein o małej gęstości VLDL, które transportują lipidy do tkanki tłuszczowej, co w konsekwencji prowadzi do wzrostu jej ilości. Ponieważ fruktoza nie stymuluje wydzielania hormonów regulujących pracę ośrodka głodu i sytości, jej spożywanie prowadzi do nasilenia apetytu, zwiększenia ilości spożywanej żywności i odkładania się tkanki tłuszczowej w organizmie. Wyniki badań dowodzą, że nadmierne spożywanie syropu glukozowo-fruktozowego przyczynia się do wzrostu stężenia trójglicerydów we krwi, a dobrze wiadomo, że ich nadmiar zwiększa ryzyko rozwoju miażdżycy, choroby niedokrwiennej serca, zawałów serca, poważnych chorób nerek i stłuszczenia wątroby.

To, że regularne dostarczanie do organizmu syropu glukozowo-fruktozowego powoduje cukrzycę typu 2 jest absolutnie pewne! U zdrowych osób ilość wytwarzanej przez trzustkę insuliny wzrasta w odpowiedzi na spożycie węglowodanów. Insulina umożliwia transport cukrów z krwiobiegu do komórek ciała, gdzie są one zamieniane na energię. Jednak regularne spożywanie fruktozy w nadmiarze może uczynić komórki twojego ciała odporne na działanie insuliny! Dieta bogata w produkty z dodatkiem syropu glukozowo-fruktozowego przyczynia się zatem do rozwoju cukrzycy typu 2 (źródło 1). Badania przeprowadzone na zwierzętach potwierdzają, że dieta obfitująca w syrop glukozowo-fruktozowy prowadzi do zwiększonego ryzyka rozwoju poważnych schorzeń układu krążeniowego poprzez istotne zmiany parametrów fizjologicznych powiązanych z konkretnymi zagrożeniami dla zdrowia (źródło 2). Liczne badania naukowe potwierdzają, że nadmiar syropu glukozowo-fruktozowego w codziennej diecie może sprzyjać powstawaniu stanów zapalnych w całym organizmie (źródło 3). Wysokie stężenia insuliny we krwi, wynikające z nadmiernego spożywania pokarmów bogatych w cukry proste – takie jak syrop glukozowo-fruktozowy, mogą zwiększać ryzyko rozwoju chorób nowotworowych. Kilka długoterminowych badań naukowych jednoznacznie wykazało związek między nadmiernym przyjmowaniem syropu glukozowo-fruktozowego, a zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka (źródło 4, źródło 5). Spożywana w nadmiarze fruktoza zwiększa stężenie szkodliwych substancji w organizmie, zwanych produktami ubocznymi glikacji. Mogą one poważnie zagrażać komórkom w całym ciele i przyspieszyć procesy starzenia się organizmu (źródło 6).

Mechanizm, w efekcie którego spożywanie dużych ilości fruktozy podnosi ciśnienie tętnicze, nie został do końca poznany i udokumentowany. Przypuszcza się jednak, iż duże stężenie kwasu moczowego, który jest produktem ubocznym metabolizmu syropu glukozowo-fruktozowego, działa przeciwstawnie do tlenku azotu, naturalnie rozszerzającego światło naczyń krwionośnych, w efekcie czego naczynia obkurczają się i następuje wzrost ciśnienia tętniczego. Fruktoza może również przyczyniać się do wzrostu ciśnienia tętniczego poprzez zwiększanie wchłaniania się sodu w przewodzie pokarmowym, a jak powszechnie wiadomo, zbyt duże ilości sodu w diecie mogą być przyczyną nadciśnienia. Badacze są przekonani, że regularne spożywanie żywności zawierającej syrop glukozowo-fruktozowy, w skutek nasilenia syntezy tłuszczu w wątrobie, sprzyja rozwojowi niealkoholowego stłuszczenia tego narządu. Jest to problem tym bardziej poważny, iż u 20% osób z tym schorzeniem rozwija się marskość wątroby lub rak wątrobowokomórkowy!Bibliografia:1 – US National Library of Medicine – Consuming fructose-sweetened, not glucose-sweetened, beverages increases visceral adiposity and lipids and decreases insulin sensitivity in overweight/obese humans; 2 – US National Library of Medicine – High Dietary Fructose Intake on Cardiovascular Disease Related Parameters in Growing Rats; 3 – US National Library of Medicine – Differences and similarities in hepatic lipogenesis, gluconeogenesis and oxidative imbalance in mice fed diets rich in fructose or sucrose; 4 – US National Library of Medicine – Insulin and cancer; 5 – US National Library of Medicine – Sugar, meat, and fat intake, and non-dietary risk factors for colon cancer incidence in Iowa women (United States).