Naukowcy potwierdzają, że śmiech nas uzdrawia!

Każdy zapewne zna stare i powszechne przysłowie „Śmiech to zdrowie”, a przysłowia na ogół kryją w sobie dużo prawdy. Co ma jednak w praktyce wspólnego śmiech ze zdrowiem? Jakie powiązanie może mieć dobry nastrój ze świetnym samopoczuciem i wzorowym stanem zdrowia? A może jest tak, że ci co się często śmieją, mają dobry nastrój właśnie dlatego że cieszą się idealnym zdrowiem? Prawda leży, jak zwykle, pośrodku.

Śmiech a zdrowie

Już w 1923 roku Charles Chaplin stwierdził, że śmiech to najlepsze lekarstwo na wszelkie dolegliwości. Wybitny aktor dobrze znał się na rzeczy i zdawał sobie sprawę z uzdrawiającej potęgi dobrego nastroju i śmiechu. Czy zauważyliście, że ludzie którzy często się śmieją, na ogól cieszą się bardzo dobrym zdrowiem i promieniującym pozytywną energią samopoczuciem? Dobry nastrój to coś co znacznie ułatwia wszelkie relacje interpersonalne, powalając sztucznie powstałe bariery społeczne, spowodowane zasadniczo niepotrzebnymi napięciami emocjonalnymi. Ponieważ człowiek jest istotą społeczną, ten który czuje się dobrze wśród innych i potrafi się wszechstronnie porozumiewać, jest na ogół zadowolony ze swojego życia i z samego siebie. Ogólnie jest tak, że na osoby smutne i przygnębione, reagujemy w sposób negatywny, a gdy spotykamy osoby pozytywnie nastawione i uśmiechnięte, czujemy się do nich przyciągani niewidzialną, magiczną i pozytywną siłą. Dobry nastrój i śmiech są bardzo pomocne wszędzie, a szczególnie w różnego rodzaju niekorzystnych sytuacjach społecznych. Okazuje się, że ludzie uzdolnieniu w tym kierunku potrafią o wiele łatwiej radzić sobie ze stresem i z niezręcznymi sytuacjami, a co za tym idzie, mogą cieszyć się optymalnym zdrowiem i świetnym samopoczuciem. Z drugiej zaś strony, dzięki dobremu zdrowiu i samopoczuciu radość i dobry humor nasilają się jeszcze bardziej, a więc powstaje pewna reakcja zwrotna. Śmiech wywiera niesamowicie pozytywny wpływ na zdrowie, więc im więcej się śmiejemy tym lepiej. Dorośli jednak, w porównaniu do dzieci, śmieją się na ogół bardzo mało.

Badania naukowe

Badacze śmiechu doszli do zaskakujących wniosków! Otóż okazuje się, że długi i intensywny śmiech może mieć bardzo dobroczynne efekty, porównywalne do korzyści wynikających z ćwiczeń fizycznych. Podczas mocnego śmiechu pracują różne grupy mięśni, a między innymi przepona oddechowa, mięśnie twarzy, nóg, pleców i brzucha. Nic dziwnego, że po długim i intensywnym ataku śmiechu często czujemy się dosłownie wyczerpani. Śmiech oczyszcza psychikę z kumulowanych, negatywnych emocji. Zdarza się więc często, że osoby mocno zestresowane, wybuchają głośnym i niekontrolowanym śmiechem, gdy tylko przytrafia im się do tego okazja. Naukowcy od dawna obserwują związek istniejący pomiędzy śmiechem a zdrowiem, a w tym kierunku przeprowadzono bardzo dużą ilość badań. Wnioski, jak można się spodziewać, nie są zaskakujące i potwierdzają to co od dawna już przypuszczano. Niemalże każde z przeprowadzonych badań potwierdza, że śmiech to zdrowie! Jako przykład, można przytoczyć badanie dotyczące wpływu śmiechu na zdrowie przeprowadzone w północnym Taiwanie. Wyniki badań efektów śmiechu, przeprowadzone na 66 uczestnikach, jasno pokazały, że ludzkie zdrowie można utrzymywać i wzmacniać łatwo dostępnym zasobem, jakim jest śmiech, bez konieczności sięgania po kosztowne środki farmakologiczne, czy czasochłonne i wyczerpujące terapie.

AATH

Czy nowoczesna zachodnia medycyna wykorzystuje w jakiś praktyczny sposób wiedzę o śmiechu, potwierdzoną licznymi badaniami naukowymi? Otóż jak dotąd, placówki medyczne nie robią tego bezpośrednio. Coraz częściej jednak korzysta się z wiedzy i wsparcia ze strony specjalistycznych organizacji. Na świecie istnieje wiele organizacji propagujących śmiech i dobry nastrój oraz stosujących śmiech i dobry nastrój w celach terapeutycznych. Dobrym przykładem jest założony w 1987 roku AATH, będący związkiem specjalistów stosujących śmiech i dobry nastrój w celach terapeutycznych. Członkiem AATH może zostać nie tylko terapeuta, który zawodowo stosuje metody oparte na śmiechu i dobrym nastroju, lecz również każda osoba zainteresowana tematem. W tym zakresie w Polsce bardzo popularne są obecnie organizacje prowadzące zajęcia Jogi Śmiechu.

Joga Śmiechu

Korzyści jakie płyną ze śmiechu i z dobrego nastroju znane są dobrze osobom, które kiedykolwiek miały okazję brać udział w zajęciach Jogi Śmiechu. Joga Śmiechu powstała w roku 1995 w lokalnym parku w Bombaju, a na dzień dzisiejszy na świecie istnieje ponad 8000 organizacji prowadzących zajęcia. Joga Śmiechu polega na prostych ćwiczeniach opartych na śmiechu i nie wymaga szczególnych przygotowań czy uzdolnień. Joga Śmiechu staje się coraz bardziej popularna na całym świecie, a nawet w Polsce. Uczestnicy zajęć bardzo zachwalają ćwiczenia, czują się po nich świetnie. Zajęcia Jogi Śmiechu odbywają się coraz to częściej w szkołach, firmach, a nawet w więzieniach. Podczas sesji Jogi śmiechu, uczestnicy śmieją się w grupie, utrzymując ze sobą kontakt wzrokowy. Sesja takiego śmiechu trwa zazwyczaj od 45 do 75 minut, plus 15 minut przeznaczonych na relaksację. Twórcy Jogi śmiechu uznają motto, które w bardzo jasny sposób tłumaczy podstawowe założenia tej dyscypliny: „Nie musimy być szczęśliwi by się śmiać, stajemy się szczęśliwi, gdy się śmiejemy”.

Jak działa śmiech

Jak to jest możliwe, że zwykły śmiech i dobry nastrój wpływają aż tak korzystnie na ludzkie zdrowie? Otóż, aby to zrozumieć, należy choć w najbardziej uproszczony sposób przeanalizować to, co dzieje się w naszym ciele kiedy się śmiejemy. Gdy się śmiejemy, nasz organizm wytwarza w dużo większej ilości niż zwykle tak zwane endorfiny, które są wrzucane do krwiobiegu i powodują odpowiednią trakcję specyficznych receptorów, znajdujących się przede wszystkim w mózgu. Endorfiny, jak sama nazwa mówi, są wytwarzanymi wewnątrz (endo) organizmu substancjami o podobnym działaniu do morfiny (rfiny), a ogólnie do opiatów. Istnieje wiele różnych typów endorfin, a są one wytwarzane przez mózg oraz rdzeń kręgowy. Obecność endorfin w organizmie sprzyja idealnemu samopoczuciu oraz odczuwaniu radości, niekiedy nawet euforii, co zaś znacznie zmniejsza odczuwalność wszelkiego rodzaju stresu. Z badań naukowych wynika, iż nie koniecznie śmiech, ale już nawet samo myślenie o śmiechu może powodować zwiększenie produkcji endorfin w ustroju człowieka. Zwiększona produkcja endorfin zmniejsza produkcję hormonów stresu w organizmie człowieka. Gdy hormony związane ze stresem są produkowane w nadmiarze przez długie okresy czasu, wówczas stają się dla człowieka dużym zagrożeniem, ponieważ nie tylko zakłócają poprawne funkcjonowanie całego układu odpornościowego, ale także powodują zwiększenie ilości płytek we krwi, które są zaś odpowiedzialne za jej krzepliwość. Im większa ilość takich płytek, tym skuteczniejsza krzepliwość krwi, co rzeczywiście może być przydatne w sytuacjach realnego zagrożenia, gdy mogą powstać rany, które powinny się szybko goić. Jednak zbyt duża krzepliwość krwi może stać się bardzo niebezpieczna dla zdrowia, szczególnie jeżeli w skutek ciągłego stresu płytki są regularnie produkowane w nadmiarze. Do tego dochodzi kolejne zagrożenie, polegające na podwyższonym ciśnieniu tętniczym w skutek obecności dużego stężenia hormonów stresu w osoczu. Zbyt krzepliwa krew + podwyższone ciśnienie tętnicze to nie ciekawa sprawa. Warto się więc stresować? Nie warto! A śmiech, jak wynika z badań naukowych, może pomóc w redukcji odczuwalnego stresu.