Popularny lek na zgagę zwiększa ryzyko raka żołądka o 250 procent!

Rak żołądka jest dziś piątym co do częstości występowania rakiem i trzecią najczęstszą przyczyną zgonów związanych z nowotworami na całym świecie.

Grożny Helicobakter pylori

Zakażenie bakterią Helicobacter pylori jest uznawane przez lekarzy za najważniejszy czynnik zwiększający ryzyko rozwoju raka żołądka.

Badania naukowe wykazują, że ryzyko to można zmniejszyć o około 40 procent poprzez eradykację Helicobacter pylori. Niestety, pomimo skutecznego pozbycia bakterii, u znacznej części pacjentów wciąż rozwija się rak żołądka, z czego duża część przypadków kończy się śmiercią.

Jak się okazuje, długoterminowe stosowanie preparatów PPI u pacjentów z infekcją Helicobacter pylori jeszcze bardziej zwiększa ryzyko zachorowania na raka!

Kontrowersyjne PPI

Inhibitory pompy protonowej (tak zwane PPI) to grupa preparatów leczniczych mających szerokie zastosowanie w leczeniu chorób przewodu pokarmowego, związanych z nadmiernym wydzielaniem kwasu solnego w żołądku.

Powszechnie stosowane w leczeniu chorób górnego odcinka przewodu pokarmowego – głównie choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, a także zgagi czy refluksu – IPP obniżają kwaśność soku żołądkowego, gdyż blokują wytwarzanie kwasu solnego przez komórki błony śluzowej żołądka. PPI należą do najczęściej przepisywanych przez lekarzy leków na całym świecie!

Popularne preparaty z grupy PPI, dostępne w polskich aptekach, to między innymi:

• Omeprazol (np. Bioprazol, Omez, Omesol, Losek, Ultop);
• Lanzoprazol (np. Lancid, Epikur);
• Rabeprazol (np. Zulbek, Rabelok, Rabimak));
• Pantoprazol (np. Zovanta, Control, Nolpaz, Ulter);
• Esomeprazol (np. Nexium, Emanera);
• Dekslanzoprazol.

Teoretycznie stosowanie preparatów z grupy PPI powinno być ograniczone do następujących dolegliwości:

• choroba wrzodowa i jej powikłania;
• eradykacja H. pylori;
• refluks przełyku, zgaga;
• dyspepsja;
• leczenie i prewencja niektórych skutków ubocznych niesteroidowych leków przeciwzapalnych i kwasu acetylosalicylowego;
• zespół Zollingera-Ellisona.

W praktyce PPI są masowo stosowane przez pacjentów, często przez bardzo długie okresy czasu i nierzadko zupełnie niezgodnie z zaleceniami. Tej kategorii preparaty lecznicze są nagminnie przepisywane przez lekarzy, nawet w przypadkach, które zupełnie tego nie wymagają. Przykładem może być ich stosowanie – w celu zapewnienia ochrony błony śluzowej żołądka – przez pacjentów jednocześnie przyjmujących glukokortykosteroidy, u których jednak brak jakichkolwiek komplikacji zdrowotnych uzasadniających włączenie do kuracji inhibitorów pompy protonowej.

Podwojone ryzyko raka żołądka!

Wyniki badań naukowych przeprowadzonych przez zespół Dr Ka Shing Cheung z Uniwersytetu w Hongkongu jednoznacznie potwierdzają, że długoterminowe stosowanie preparatów leczniczych zawierających substancje czynne z grupy PPI, może ponad dwukrotnie zwiększać ryzyko rozwoju raka żołądka (źródło 1) ! Mechanizm odpowiedzialny za ten proces związany jest z bakterią Helicobacter pylori, której nosicielem okazuje się być ponad połowa światowej populacji. Najczęściej bakteria ta bywa całkiem nieszkodliwa, ale u niewielkiego odsetka osób kuracja infekcji Helicobacter preparatami PPI przyczynia się do rozwoju raka żołądka. Już wcześniej naukowcom udało się dowieść, że u osób z trwającą infekcją Helicobacter pylori, jednocześnie przyjmujących preparaty PPI, znacznie zwiększało się ryzyko rozwoju prekursora raka żołądka, zwanego zanikowym zapaleniem żołądka. Badaczom nie do końca udało się zrozumieć powiązanie Helicobater z preparatami PPI i dogłębnie udokumentować działanie tego mechanizmu, lecz wykluczyli oni możliwość redukcji ryzyka rozwoju choroby w efekcie stosowania PPI dopiero po pozbyciu się bakterii.

Doktor Ian Wong z grupy naukowców pod kierunkiem Dr Ka Shing Cheung wypowiada się na ten temat w następujący sposób:

Naukowcy przeanalizowali historię medyczną łącznie 63 397 dorosłych osób zainfekowanych Helicobacter pylori i leczonych potrójną kombinacją leków. W celu eradykacji bakterii u pacjentów zastosowano preparaty PPI oraz dwa różne antybiotyki.

Chorzy byli obserwowani średnio przez 7,5 roku po wyleczeniu zakażenia. Po pozbyciu się Helicobacter 3 271 pacjentów nadal przyjmowało preparaty PPI (średnio przez prawie trzy lata), podczas gdy 21 729 chorych stosowało alternatywny lek, tak zwane blokery H2. Na podstawie analizy historii medycznej chorych, badacze doszli do wniosku, że u pacjentów, którzy długoterminowo przyjmowali PPI ryzyko rozwoju raka żołądka było prawie o 250% większe niż u osób przyjmujących alternatywne blokery H2!

Wiele się mówi o możliwych skutkach ubocznych przyjmowania leków. Niektóre leki mogą powodować tycie, inne - przykładowo - rozstrój żołądka, ból głowy, nadciśnienie, mdłości. Niestety, co jakiś czas badacze dochodzą do wniosków, które przyczyniają się do wycofania danego preparatu z obrotu. Warto mieć pełną świadomość możliwych skutków ubocznych działania leków, które akurat przyjmujemy, lub mamy zamiar stosować. Nie odkładaj tego na później i zawsze zajrzyj do ulotki, zanim przyjmiesz dany preparat po raz pierwszy.

Bibliografia:

1 – BMJ – Long-term proton pump inhibitors and risk of gastric cancer development after treatment for Helicobacter pylori: a population-based study