Żyworódka - Właściwości zdrowotne i zastosowanie żyworódki pierzastej
Żyworódka należy do rodziny sukulentów — podobnie jak Aloes. Właściwości lecznicze żyworódki znane są ludzkości od dawien dawna. Pomimo, iż roślina ta posiada sporo zastosowań w zielarstwie, znają je i wykorzystują tylko nieliczni. Powiada się, że w rzeczywistości żyworódka jest lekiem na wszystko, a zatem powinna znaleźć się w każdej domowej apteczce w postaci gotowej do zastosowania. Interesujące są dla nas pod tym względem właściwości lecznicze żyworódki pierzastej - Kalanchoe pinnata (źródło 1), która jako jedyna spośród wszystkich odmian żyworódek nie jest dla nas toksyczna.
W naturze istnieje wiele odmian żyworódki, a raczej gatunków żyworódki, ale nie każdy z nich jest dla nas bezpieczny. O ile żyworódka pierzasta posiada ogromny potencjał leczniczy i można ją leczniczo stosować wewnętrznie, o tyle pozostałe gatunki żyworódki (źródło 2), takie jak przykładowo Żyworódka wąskolistna (źródło 3), czy też Żyworódka Daigremonta (źródło 4), to rośliny, które mogą być toksyczne dla ludzi. Z tego względu pod żadnym pozorem nie nadają się do zastosowania wewnętrznego. Pomylenie gatunków żyworódki może stanowić zatem pewne zagrożenie dla zdrowia. W dalszej części artykułu dowiesz się jak od siebie odróżnić popularne odmiany rośliny żyworódki przyglądając się zdjęciom umieszczonym poniżej, na których znajdziesz - między innymi - jedyną bezpieczną dla człowieka żyworódkę - gatunek Kalanchoe Pinnata.
Żyworódka Daigremonta (jedna z licznych trujących odmian żyworódki) została po raz pierwszy opisana w 1914 roku przez francuskich botaników: Raymond-Hamet i Joseph Marie Henry Alfred Perrier de la Bâthie. Ten gatunek pochodzi z południowego–zachodu Madagaskaru i jest powszechnie uprawiany w Europie od 1925 r.
Jak wygląda żyworódka trująca (Żyworódka Daigremonta) i po czym odróżnimy ją od odmiany leczniczej? To nie jest trudne! Wystarczy uważnie przyjrzeć się jej liściom. W przypadku odmiany trującej będą one wąskie i uformowane na kształt rurki. Żyworódka pierzasta ma natomiast pierzaste liście, które składają się z kilku (3—7) mniejszych listków.
Żyworódka pierzasta to roślina z rodziny gruboszowatych, mająca szersze zastosowanie lecznicze, niż popularny w Polsce aloes. Pochodzi z Madagaskaru. Dziś rośnie m.in. w Azji, Australii i Ameryce Środkowej. W Polsce jest popularna jako roślina doniczkowa.
Żyworódka pierzasta może szybko poprawiać zdrowie i samopoczucie!
Zastosowania lecznicze żyworódki pierzastej znane są ludzkości od wielu wieków. Niestety, na chwilę obecną pełen wachlarz dobroczynnych dla naszego zdrowia właściwości żyworódki wykorzystują jedynie wtajemniczeni zielarze. Powiada się, że ten mało znany pod względem leczniczym w Polsce gatunek roślin jest "lekiem na wszystko". Czy to prawda? Otóż, przynajmniej mówią tak o żyworódce pierzastej ci, którzy dogłębnie poznali jej unikatowe i wszechstronne właściwości lecznicze i potrafią je umiejętnie stosować w praktyce. Ale, droga do przekonania się o tym wcale nie musi być tak skomplikowana! Wystarczy wziąć do ust kawałek starannie umytego liścia tej rośliny doniczkowej i żuć go przez 15 minut, aby się prędko przekonać, że jest w tym stwierdzeniu sporo prawdy!
W wielu przypadkach, gdy nasze zdrowie zaczyna szwankować, warto sięgnąć po żyworódkę! W szczególności warto wiedzieć, iż żyworódka pierzasta wzmacnia naszą odporność na infekcje (źródło 5). Stosując niewielkie ilości soku dziennie, poprawę kondycji układu immunologicznego można zauważyć już po kilku tygodniach takiej kuracji.
Ważna informacja - Kalanchoe pinnata to jedyna żyworódka lecznico stosowana wewnętrznie. Nie należy brać do ust liści (ani innych części rośliny, takich jak łodygi, korzenie) żadnych innych gatunków rodzaju Kalanchoe, ani pić pozyskanego z tych roślin soku!
Cenne dla naszego zdrowia związki roślinne, zawarte w żyworódce, unicestwiają groźne patogeny. Szczególnie wrażliwe na ich działania okazują się być paciorkowce, gronkowce, niektóre wirusy i grzyby. W przypadku niektórych infekcji skórnych z powodzeniem stosuje się lecznice maści zawierające żyworódkę.
Żyworodka cechuje się silnym działaniem regenerującym i przeciwzapalnym. Przyśpiesza gojenie się ran, wspomaga pracę układu odpornościowego. Oprócz tego zawiera znaczące dla naszego zdrowia ilości witaminy C, cynk, potas, wapń i żelazo.
Czy wiesz, że ta niezwykła roślina ma zastosowanie również w przemyśle kosmetycznym? Okazuje się, iż żel z żyworódki pierzastej doskonale nadaje się do codziennej pielęgnacji skóry, ponieważ to właśnie dzięki żyworódce skóra staje się o bardziej elastyczna i gładka.
Żyworódka okazuje się bardzo skutecznie przeciwdziałać nieświeżemu oddechowi, zapaleniu dziąseł i przyzębia (paradontozie) oraz zapaleniu migdałków. Jest także pomocna w problemach z gardłem, przy bólu zębów. Niektórzy przekonują, że żyworódka pierzasta pomaga łagodzić objawy ząbkowania. Pamiętaj jednak, aby przed zastosowaniem żyworódki skonsultować się z lekarzem, w szczególności w przypadku małych dzieci!
By poczuć niemalże natychmiastową ulgę, wystarczy umyty i osuszony fragment liścia wziąć do ust i żuć przez jakieś piętnaście minut. Roślina jest bardzo skuteczna we wspomaganiu leczenia anginy, zapalenia oskrzeli, wrzodów żołądka i zgagi — w tych dolegliwościach najlepiej wykorzystać sok z żyworódki.
Żyworódka jest świetnym lekiem na typowe dolegliwości układu pokarmowego. Żyworódka pierzasta zmniejsza natężenie niektórych dolegliwości żołądkowych i nie tylko. Dla przykładu, w przypadku zgagi należy 30 kropli soku wymieszać w ustach ze śliną i połknąć. Najlepiej stosować przez 1—3 tygodnie. W przypadku wrzodów żołądka lub owrzodzeń jelit należy przyjmować 20 kropli soku trzy razy dziennie przed posiłkami.
Żyworódka pierzasta może być z powodzeniem stosowana we wspomaganiu leczenia cukrzycy, ponieważ stabilizuje zbyt wysoki poziom cukru we krwi. Wypicie 30 kropli dziennie soku z żyworódki skutecznie obniża stężenie glukozy we krwi (źródło 6).
Dzięki dużej zawartości witaminy C, żyworódka poprawia odporność organizmu na infekcje, w tym na infekcje sezonowe (np. grypę). W związku z tym, okazuje się pomocna w leczeniu schorzeń takich jak:
- zapalenie oskrzeli;
- zapalenie płuc (w tym bakteryjne zapalenie płuc);
- angina;
- astma oskrzelowa;
- astma alergiczna;
- kaszel;
- katar.
W przypadku w.w. chorób, należy wypijać około 30 kropli soku dziennie. Jeśli występuje katar, zaleca się dodatkowo smarować sokiem nasadę nosa, a w przypadku anginy — okolice migdałków. W jakich jeszcze okolicznościach zaleca się stosować żyworódkę zewnętrznie? Otóż zewnętrzne stosowanie żyworódki pierzastej szczególnie zaleca się w przypadku łupieżu, bólu głowy, zbyt powolnego gojenia się ran, a także w bólach reumatycznych. Gdy dopadnie Cię łupież, nacieranie skóry głowy sokiem powinno po krótkim czasie rozwiązać problem. Sokiem z żyworódki, lub nalewką z tej rośliny, zaleca się smarować, a raczej mocno nacierać, bolące miejsca ciała w przypadku bólu głowy, czy też wówczas, gdy dokucza nam ból wynikający z dolegliwości reumatycznych (źródło 7) - np. ból nadgarstków, łokci, kolan o podłożu reumatycznym.
Właściwości lecznicze i możliwe zastosowania soku z żyworódki
Właściwości zdrowotne żyworódki i zastosowania lecznicze soku z tej rośliny powinien poznać każdy. Sok zawarty w liściach żyworódki jest skuteczny w leczeniu rozmaitych zmian skórnych, takich jak przykładowo trądzik, egzemy, oparzenia. Leczenie polega w tych przypadkach na smarowaniu świeżym sokiem z żyworódki miejsc zmienionych chorobowo. Należy to robić kilka razy dziennie. W okolicach, gdzie występują zmiany ropne, można przyłożyć nieduży listek pozbawiony błony, lub gazę obficie nasączoną sokiem. Sok z żyworódki przyspiesza leczenie innych zmian skórnych, np. trudno gojących się ran, oparzeń, odleżyn, wrzodów na skórze, blizn pooperacyjnych, stanów zapalno—wysiękowych skóry, egzemy.
Sok i nalewka z żyworódki - Przeciwwskazania
Żyworódka stosowana wewnętrznie czasami może stwarzać pewne zagrożenia. Mogą wystąpić działania niepożądane, szkodliwe dla zdrowia, lub niebezpieczne interakcje z niektórymi lekami. W niektórych okolicznościach, napojów na bazie spirytusu nie wolno pod żadnym pozorem przyjmować. Jest tak - dla przykładu - w przypadku dzieci, w okresie ciąży i karmienia piersią, lub gdy stosuje się leki, których nie należy mieszać z alkoholem. Mając na uwadze inne substancje obecne w żyworódce, dla absolutnej pewności, przed przyjęciem soku lub nalewki z żyworódki, a także przed każdym innym sposobem wewnętrznego zastosowania tej rośliny, należy skonsultować się z lekarzem, aby ustalić, czy sok, czy też nalewka z żyworódki, a może nawet samo żucie jej liści, w jakimś stopniu może zaszkodzić choremu. Choć doświadczenie zielarskie wykazuje, iż sok z żyworódki pierzastej ma właściwości korzystne dla zdrowia, należy również pamiętać o tym, aby nie przesadzać z ilością przyjmowanego napoju! Zazwyczaj wewnętrznie stosuje się 20-30 kropli soku z żyworódki dziennie.
Ważna informacja - Choć niektóre badania in vitro rzeczywiście potwierdzają, że ekstrakt metanolowy z żyworódki ma działanie lecznicze, na terenie UE nie zaleca się wewnętrznego stosowania żyworódki, ponieważ jej właściwości nie zostały jednoznacznie potwierdzone badaniami z udziałem ludzi.
Przepis na sok z żyworódki
Żyworódka ma szerokie spektrum zastosowań leczniczych. Sok z żyworódki wykazuje istotny wpływ na zdrowie. Sok z żyworódki można w nieskomplikowany sposób pozyskać samodzielnie. W tym celu liście żyworódki należy starannie wypłukać, a następnie osuszyć i pozostawić na 4 dni w lodówce. Po upływie wskazanego okresu, pokrój liście na drobne kawałki, a następnie dokładnie je zmiażdż. Zmiażdżone liście przełóż do szklanego pojemnika, po czym ponownie włóż je do lodówki. Po czterech dniach sok ze szklanego pojemnika przelej przez sitko do szklanego słoiczka i odstaw na tydzień. Po tym czasie sok jest gotowy! By przedłużyć jego trwałość, możesz dodać spirytusu.
Przepis na nalewkę z żyworódki
Czy wiesz, że na bazie żyworódki pierzastej można sporządzić fantastyczny trunek procentowy, który może pozytywnie wpływać na zdrowie? Otóż, w rzeczywistości nalewka z żyworódki wykazuje właściwości lecznice, a jej przygotowanie nie jest to pod żadnym pozorem trudne, choć wymaga odrobiny czasu. Lecznicze właściwości takiej nalewki mogą stanowić ważny powód, aby zabrać się do dzieła. Do przygotowania nalewki z żyworódki pierzastej stosujemy spirytus oraz liście i łodygę rośliny. Siekamy na drobno wspomniane tutaj części rośliny i wkładamy je do szklanego zamykanego pojemnika - takiego jak słoik, po czym zalewamy spirytusem i szczelnie zamykamy. Przed jej pierwszym zastosowaniem, nalewka z żyworódki powinna być przechowywana w ciemnym miejscu przez minimum 2-3 tygodnie.
Czy żyworódka będzie się dobrze czuła w Twoim domu?
Jako członek rodziny sukulentów, żyworódka nie ma dużych wymagań środowiskowych. W warunkach domowych wystarczy jej temperatura pokojowa i podlewanie dwa razy w tygodniu, natomiast ziemia w jej doniczce powinna zawierać dodatek ziemi do kaktusów.
Żyworódkę naprawdę warto mieć w domu. Tym bardziej, że to roślina bardzo prosta w uprawie i niekłopotliwa. Żyworódka świetnie znosi suszę, więc nie musisz jej często podlewać. Zaszkodzić jej za to może nadmiar wody. Roślinę podlewamy sporadycznie – w zupełności wystarczy raz w tygodniu; zimą raz na dwa tygodnie. Jeśli chcesz żyworódkę wykorzystać w celach leczniczych, koniecznie zrezygnuj z nawożenia.
Żyworódka dobrze czuje się na południowym, bądź południowo—zachodnim oknie. Zimą żyworódce powinno się dać odpocząć, ograniczając podlewanie. Dobrze byłoby też wynieść roślinę do chłodniejszego pomieszczenia — jednak nie poniżej 15 stopni Celsjusza.
Jak posadzić żyworódkę?
W Polsce żyworódka należy do powszechnie dostępnych na rynku roślin doniczkowych. Obecnie coraz więcej osób zastanawia się nad uprawą rośliny żyworódki, zadając sobie wstępnie pytanie czy uprawa żyworódki pierzastej jest trudna.
Przygotowania do sadzenia żyworódki zaczynamy od podłoża. Jakie podłoże sprawdzi się najlepiej w przypadku tej rośliny? Otóż, pomimo, iż żyworódkę można posadzić w zwyczajnej ziemi ogrodniczej, to najlepiej powinny sprawdzić się gotowe podłoża do kaktusów i sukulentów. Oprócz tego, przyda nam się również drobny żwirek rzeczny (najlepiej frakcja 3mm), piasek oraz pumeks ogrodniczy na drenaż.
Po zaopatrzeniu się w wymienione wyżej składniki podłoża, na dno doniczki należy wsypać warstwę pumeksu ogrodniczego, po czym na warstwę pumeksu nakładamy warstwę piasku. W następnej kolejności mieszamy podłoże do kaktusów i sukulentów ze żwirkiem rzecznym oraz piaskiem. Otrzymane w ten sposób podłoże wsypujemy do doniczki, po czym umieszczamy w niej roślinę. Tak posadzoną żyworódkę zostawiamy na około 1,5 tygodnia bez podlewania, po czym podlewamy oszczędnie, gdyż żyworódka nie znosi nadmiernej ilości wody!