Nekromancja - Pradawna sztuka kontaktowania się ze zmarłymi

Spis treści

Czym jest nekromancja?

Istnieje wiele gałęzi magii, a jedną z nich jest zniesławiona nekromancja. Etymologia tego terminu wywodzi się z greckich słów „nekros”- martwe i „manteria” - wróżbiarstwo. Zatem, nekromancja to w zarysie sztuka przepowiadania przyszłości za pomocą zmarłych.

Nekromancja jest jednym z wielu odłamów czarownictwa. Powszechnie zalicza się ją do grupy praktyk czarnej magii.

Nekromancja to bardzo rozległa dziedzina magii. Sztuka ta polega nie tylko na wróżeniu z wnętrzności zmarłych (zarówno zwierząt, jak i ludzi) ale także z pomocą duchów. Jest to starożytna praktyka, wspólna dla mistycznej lub nadprzyrodzonej tradycji różnych kultur. Niektórzy z adeptów tej odmiany magii, oprócz samego wzywania duchów, podejmują próby przywrócenia dusz do martwych ciał, zarówno ludzkich, jak i zwierzęcych.

Krótka historia nekromancji

Słynny Strabon wspomina o nekromancji jako o głównej formie wróżbiarstwa wśród ludów Persji. Przypuszcza się, że była ona rozpowszechniona również wśród Chaldejczyków, w Etrurii i Babilonie. W greckiej mitologii, Odyseusz podróżuje do Hadesu (źródło 1) i próbuje przywołać duchy zmarłych za pomocą zaklęć, których nauczył się od czarownicy Kirke. Już Wolfram von Eschenbach odwołuje się do nekromancji w swoim Percivalu (źródło 2), gdzie w starożytnej Persji, mag o imieniu Klinschor zyskuje moc kontrolowania wszystkich duchów zamieszkujących przestrzeń pomiędzy ziemią a niebem.

W starożytnej Grecji, praktyka nekromancji wiązała się z zejściem do Hadesu w celu konsultowania się ze zmarłymi, zamiast wzywania duchów do siebie. Nekromanci z Tesalii mieli zwyczaj skraplania zwłok świeżą krwią i składania ofiar wokół zmarłych w celu przekonania ich dusz do udzielenia odpowiedzi na ważne pytania (źródło 3).

Starożytni Rzymianie wróżyli z wnętrzności zwierząt (źródło 4) ofiarowanych na cześć jakiegoś bóstwa. Rzymskie sposoby wróżenia pochodziły głównie od Etrusków. W Rzymie wróżyć mógł każdy obywatel. Niektórzy posuwali się pod tym względem nieco dalej i wykopywali z ziemi ludzkie zwłoki, przeprowadzali magiczne obrzędy, których celem miało być przywołanie ducha z powrotem do ciała, a następnie wypytywali zmarłą osobę o dręczące ich kwestie.

W średniowieczu nekromancja powszechnie uchodziła za maleficium, a Kościół Katolicki stanowczo ją potępiał. Jedną z cech wspólnych wśród nekromantów było z reguły stosowanie pewnych toksycznych i halucynogennych ziół, takich jak lulka czarna, zimnica, belladonna lub mandragora, zwykle w magicznych maściach lub miksturach (źródło 5).

Powszechnie przypuszcza się, iż średniowieczne praktyki magiczne związane z nekromancją wywodzą się z zapożyczonej z bliskiego wchodu magii astralnej (wpływ arabski) oraz z egzorcyzmów chrześcijańskich i żydowskich. Dla przykładu, zarówno praktykowanie okadzania, jak i akt zakopywania obrazów, odnotowuje się zarówno we wspomnianej magii astralnej, jak i w nekromancji. Jeśli natomiast chodzi o wpływy chrześcijańskie i żydowskie, to pojawiają się one w symbolach i formułach zaklęć stosowanych przez średniowiecznych nekromantów (źródło 6)

Co ciekawe, okazuje się, iż średniowieczni nekromanci bardzo często byli chrześcijańskimi duchownymi! Większość z nich posiadała bowiem podstawową wiedzę o egzorcyzmach i miała dostęp do ksiąg dedykowanych astrologii i demonologii, jednak, ich edukacja nie zawsze była połączona z kierownictwem duchowym, co umożliwiło niektórym łączenie obrzędów chrześcijańskich z praktykami okultystycznymi, pomimo ich stanowczego potępienia w doktrynie chrześcijańskiej (źródło 7).

W XVI wieku, jednym z najsłynniejszych okultystów pasjonujących się nekromancją był John Dee, który nie tylko potrafił porozumiewać się z duchami, ale umiał biegle rozmawiać z aniołami.

Obecnie sztuka nekromancji cieszy się bardzo złą renomą, a jej adepci nie mają zwyczaju publicznie chwalić się tajemną wiedzą. Znaczna większość współczesnych nekromantów przewiduje przyszłość poprzez zapraszanie duchów do komunikacji na poziomie mentalnym. Ten rodzaj praktyk jest niezmiernie trudny do opanowania, gdyż wymaga naprawdę wielu poświęceń, a jednocześnie należy do obecnie najbardziej akceptowalnych metod nekromancji.

Nekromancja w czasach obecnych

Współczesne podejście do nekromancji różni się znacząco od starożytnych i średniowiecznych praktyk. Dzisiejsi adepci nekromancji zazwyczaj skupiają się na aspektach symbolicznych i psychologicznych tej sztuki, unikając dosłownych prób przywracania życia. Popularne stało się postrzeganie nekromancji jako formy medytacji lub rytuałów mających na celu kontakt z przodkami na poziomie duchowym lub mentalnym. W niektórych kulturach, szczególnie w Afryce czy Ameryce Łacińskiej, praktyki związane z nekromancją są częścią tradycyjnych obrzędów szamańskich, które mają na celu uzyskanie błogosławieństwa przodków lub rozwiązanie problemów życiowych.

W krajach zachodnich nekromancja jest często przedmiotem zainteresowania wśród pasjonatów ezoteryki i okultyzmu. Współcześni nekromanci chętnie korzystają z nowoczesnych technologii, takich jak EVP (Electronic Voice Phenomena) lub aplikacje do rejestrowania „głosów duchów”, aby rzekomo nawiązywać kontakt ze zmarłymi. Również literatura i popkultura, w tym filmy i gry wideo, przyczyniły się do wzrostu zainteresowania tą tematyką, choć często w sposób przerysowany i niezgodny z jej historycznymi korzeniami.

Obecnie nekromancja rzadko jest praktykowana publicznie z powodu związanych z nią kontrowersji i silnego potępienia ze strony większości religii. W niektórych środowiskach traktuje się ją jednak jako formę duchowej praktyki lub element rytuałów związanych z żałobą i pamięcią o zmarłych.

Współczesne praktyki związane z nekromacją

1. Rytuały ezoteryczne i okultystyczne

Niektórzy współcześni okultyści i ezoterycy kontynuują tradycje związane z przywoływaniem duchów zmarłych w celach wróżbiarskich lub duchowych. Przykłady takich działań:

• Seanse spirytystyczne - Organizowane w celu skontaktowania się z duchami zmarłych bliskich lub ważnych postaci historycznych. Choć seanse te często mają charakter rozrywkowy, w ezoterycznych kręgach są traktowane jako poważne próby nawiązania kontaktu z zaświatami.
• Praca z tablicą Ouija - Wykorzystywana do komunikacji z duchami, choć wielu sceptyków kwestionuje autentyczność tych praktyk.
• Rytuały voodoo - W tradycyjnych wierzeniach voodoo, szczególnie na Karaibach i w Afryce Zachodniej, istnieją praktyki, które mogą obejmować kontakt z duchami przodków lub „zombifikację” (przywracanie zmarłych do życia w stanie fizycznym, ale bez pełnej świadomości).

2. Współczesne techniki spirytystyczne

• EVP (Electronic Voice Phenomena) - Rejestrowanie dźwięków i głosów rzekomo pochodzących od duchów za pomocą urządzeń elektronicznych. Ta technika jest popularna wśród badaczy zjawisk paranormalnych i uważana za formę „nowoczesnej nekromancji”.
• Mediumizm - Współcześni media oferują swoje usługi jako pośrednicy między światem żywych a zmarłych. Niektóre z nich twierdzą, że mogą otrzymywać wiadomości od duchów podczas transu lub wizji.

3. Rytuały szamańskie

• W niektórych kulturach tradycyjnych, takich jak ludy syberyjskie, afrykańskie czy amazońskie, praktyki związane z komunikacją ze zmarłymi są nadal obecne. Szamani kontaktują się z duchami przodków w celu uzyskania rady, ochrony lub rozwiązania problemów wspólnoty. Rytuały te często obejmują wprowadzenie się w stan transu za pomocą tańca, bębnów lub substancji psychoaktywnych.

4. Praktyki rytualne w neopoganizmie i magii ceremonialnej

• Współcześni neopoganie, np. wyznawcy Wicca czy rekonstrukcjoniści pogańscy, czasami włączają elementy nekromancji do swoich rytuałów. Może to obejmować próby nawiązania kontaktu z duchami przodków podczas ważnych świąt, takich jak Samhain.
• W magii ceremonialnej pojawiają się skomplikowane rytuały, inspirowane dawnymi grymuarami (np. „Clavicula Salomonis”), mające na celu wezwanie duchów do pomocy w zdobywaniu wiedzy lub mocy.

5. Nekromancja w popkulturze jako inspiracja

• Choć technicznie nie jest to praktyka, nekromancja znalazła swoje miejsce w grach RPG (np. „Dungeons & Dragons”), książkach fantasy (np. „Wiedźmin” Andrzeja Sapkowskiego) i filmach (np. „Evil Dead” czy „Hocus Pocus”). Te wyobrażenia kształtują współczesny obraz nekromancji i inspirują niektórych ludzi do próbowania „rytuałów” na podstawie fikcyjnych opisów.

6. Rytualne przygotowanie miejsca spoczynku

W niektórych tradycjach współczesnych cmentarzy i ceremonii pogrzebowych pojawiają się rytuały, które mają na celu zabezpieczenie duszy zmarłego, ale także ochronę żywych przed ich powrotem. Choć nie jest to nekromancja w klasycznym sensie, nawiązuje do dawnych wierzeń i strachu przed kontaktem ze zmarłymi.

7. Krytyczne przypadki ezoteryczne

• Próby eksperymentów okultystycznych - Współcześni okultyści i pasjonaci ezoteryki czasami podejmują próby ożywienia dawnych rytuałów nekromanckich, takich jak np. składanie ofiar lub używanie dawnych manuskryptów opisujących praktyki nekromanckie.
• Eksperymenty z technologią - Niektórzy uważają, że nowoczesne technologie, jak sztuczna inteligencja czy hologramy, mogą być wykorzystywane do „wskrzeszania” zmarłych w sensie symbolicznym, np. w postaci cyfrowej reprezentacji ich osobowości.

Katolicy przekonują, że nekromancja jest zła

Pomimo wzmianek dotyczących nekromancji w Starym Testamencie, zdaniem Katolików nekromancja jest zła.

W Pierwszej Księdze Samuela, czarownica z Endor przywołała ducha proroka Samuela, aby odpowiedział na pytania zadane przez króla Saula (źródło 8). Samuel oznajmił królowi, że następnego dnia umrze wraz ze swoimi potomkami i tak się też stało.

Biblia przestrzega przed nekromancją, ponieważ ma stanowić obrazę dla Boga (Księga Kapłańska 19:26; Powtórzonego Prawa 18:10; Galacjan 5:19-20; Dz 19: 19). Dlaczego Pismo Święte potępia praktykę nekromancji? Otóż, Katolicy podają ku temu kilka powodów. Przede wszystkim, ktokolwiek praktykuje te czary, naraża się na atak ze strony złych duchów. Szatan i jego demony mają na celu nasze potępienie, a nie przekazywanie nam wiedzy. Po drugie, nekromancja nie polega na zadawaniu pytań Bogu, który obiecuje dobrowolnie udzielać mądrości wszystkim, którzy o to proszą (Jakuba 1:5). Bóg zawsze ma zamiar prowadzić człowieka do prawdy i życia, podczas gdy demony za wszelką cenę będą dążyć do naszej zagłady.

Katolicy przekonują, iż idea kontaktowania się z duchami zmarłych jest zawsze zła. Wierzący w Kościół Katolicki powiadają, że nekromanci nieuchronnie nawiązują kontakt z demonami, a nie z duchami zmarłych bliskich. Zdaniem Katolików, po śmierci ciała, ludzka dusza wędruje natychmiast do nieba lub piekła. Nie ma zatem możliwości nawiązania z nią kontaktu ze świata żywych. Dlatego każda próba porozumiewania się z duszami jest niepotrzebna i bardzo niebezpieczna.

Nekromancja w kontekście chrześcijańskiej walki duchowej

Zdaniem katolickich teologów, nekromancja stanowi nie tylko naruszenie Bożego zakazu, ale także element większej duchowej walki pomiędzy dobrem a złem. Chrześcijańska doktryna przestrzega, że każda próba kontaktu z zaświatami poza modlitwą do Boga otwiera drzwi do ingerencji sił demonicznych. Kościół naucza, że demony mogą podszywać się pod dusze zmarłych, wprowadzając ludzi w błąd i prowadząc ich ku grzechowi. Praktykowanie nekromancji jest zatem postrzegane jako forma zdrady zaufania do Boga i oddanie części władzy nad swoim życiem złym duchom.

Kościół podkreśla również, że wszelkie praktyki okultystyczne, w tym nekromancja, są w istocie formą pychy. Człowiek, zamiast zaufać Bożej mądrości i opatrzności, próbuje samodzielnie sięgać po wiedzę i władzę, które są poza jego zasięgiem. Ten akt nieposłuszeństwa wobec Boga przypomina grzech pierworodny, w którym człowiek próbował zdobyć boską wiedzę bez zgody Stwórcy. W chrześcijańskiej perspektywie nekromancja jest więc zarówno niebezpieczna dla duszy praktykującego, jak i sprzeczna z podstawowymi zasadami wiary.

W związku z tym katolicy zachęcają wiernych do modlitwy za zmarłych, zamiast podejmowania prób bezpośredniego kontaktu z ich duchami, co ma być wyrazem miłości i zaufania w Boży plan zbawienia.

Słynny przypadek nekromancji

Był to rok 1560, gdy w miasteczku Preston spotkali się trzej astrologowie sądowi (źródło 9). Ich zamiarem było przywołanie z powrotem do ciała ducha zmarłej osoby za pomocą nekromancji.

Dr Dee i Edward Kelly praktykują nekromancję. Wersja I

Słynny okultysta dr Dee, Edward Kelly oraz Paul Wareing dokładnie o północy wtargnęli na teren cmentarza parafii St. Leonard w Walton-le-Dale w celu przesłuchania ducha zmarłej osoby. Panowie zatem otworzyli grób, zdjęli wieko trumny i zabrali się do dzieła stosując różnego rodzaju magiczne praktyki.

Dr Dee i Edward Kelly praktykują nekromancję. Wersja II

Powiada się, iż martwe ciało rzeczywiście zostało tymczasowo ożywione przez ducha, który ponownie do niego wszedł! Ożywione ciało wyszło z grobu i stanęło przed grupką nekromantów. Powiada się, że zmarła osoba nie tylko zaspokoiła niegodziwe zachcianki trzech okultystów, ale także dostarczyła im kilku dziwnych przepowiedni odnośnie osób z sąsiedztwa, a wszystkie zapowiedziane zdarzenia spełniły się co do słowa.

Bibliografia:

• 1 - sciaga.pl - Wizyta Odysa w Hadesie - opis;
• 2 - Wikipedia - Parsifal (postać literacka);
• 3 - Femdom Teologia - Necromancía;
• 4 - Bryk - Sztuka wróżenia w starożytnych Atenach i Rzymie;
• 5 - Raetsch, Ch. (2005). The encyclopedia of psychoactive plants: ethnopharmacology and its applications. US: Park Street Press. pp. 277–282;
• 6 - Kieckhefer 2011, pp. 165–166;
• 7 - Kieckhefer 2011, pp. 153–154;
• 8 - Deon - Stary Testament - I Księga Samuela;
• 9 - Mysterious Britain and Ireland - St Leonards, Walton-le-Dale.