Test na depresję do samodzielnego wypełnienia - Skala depresji

Na podstawie regularnie gromadzonych i odpowiednio interpretowanych danych statystycznych, Światowa Organizacja Zdrowia oszacowała, że depresja stanowi dziś główną przyczynę niesprawności umysłowej i niezdolności do pracy osób w niemalże każdym przedziale wiekowym. Zdaniem wspomnianej organizacji, depresja jest obecnie najbardziej powszechną dolegliwością natury psychicznej (źródło 1). Przyjrzyjmy się zatem problemowi depresji nieco bliżej. Na depresję choruje na świecie około 350 mln ludzi. W Polsce depresja stanowi 3-4 proc. wszystkich występujących zaburzeń psychicznych, a cierpi na nią prawdopodobnie około 1,5 mln osób. Depresja jest najczęściej diagnozowana w przedziale wiekowym 20-40 lat.

Szacuje się, że na całym świecie na depresję choruje w ciągu całego życia kilkanaście procent dorosłych ludzi. Dwa razy częściej na depresję chorują przedstawicielki płci żeńskiej. Niestety, w przypadku ponad połowy osób chorujących na depresję, przypadłość ta pozostaje niezdiagnozowana, a kolejnym mankamentem w opiece zdrowotnej jest fakt, iż jedynie połowa pacjentów z rozpoznaną depresją jest leczona w należyty sposób. Czy to ze względu na opór psychologiczny ze strony pacjentów, czy też z powodów społeczno-kulturowych, wstydu, czy też innych obaw, w Polsce depresja pozostaje chorobą nie do końca łatwą do zdiagnozowania. Z tego powodu, niezwykle istotną dla każdego z nas kwestią jest znajomość natury tej choroby i objawów depresji oraz umożliwienie lekarzom jej prawidłowe rozpoznanie i leczenie.

Co ważne, często jest bowiem tak, że osoba doświadczająca depresji nie zupełnie przyznaje się lekarzowi do wszystkich objawów, jakie ją regularnie dręczą. Stara się je maskować, tuszować, ukrywać. W sondzie przeprowadzonej przez CBOS blisko trzy czwarte Polaków (72 proc.) uznało, że depresja jest chorobą wstydliwą, którą należy ukrywać przed społeczeństwem. Jedynie 21 proc. oceniło natomiast, że o depresji należy mówić i nie należy jej ukrywać przed innymi ludźmi (źródło 2). Stąd też, spora ilość pacjentów z depresją nie jest właściwie leczona, a w rzeczywistości, nie jesteśmy w stanie precyzyjnie oszacować, ile osób na całym świecie może obecnie mieć depresję. Czasami pacjent dowiaduje się o swojej chorobie dopiero wówczas, gdy epizod dużej depresji skłania go do wizyty u specjalisty.

Nie wszystkie osoby cierpiące na depresję otrzymują diagnozę lekarską, której tak bardzo potrzebują. Jak już wspomniano wcześniej, może to być związane z wieloma kwestiami – z poczuciem wstydu, ze strachem przed stygmatyzacją, z obawą o brak zrozumienia przez społeczeństwo, czy chociażby z brakiem siły i motywacji, by w ogóle poszukać pomocy od innych osób. Zanik zainteresowania czynnościami, typowy dla depresji, może niestety przekładać się także na brak zainteresowania własnym stanem zdrowia (źródło 3).

Czy można mieć depresję, a pomimo tego normalnie funkcjonować w społeczeństwie? Otóż, depresja to choroba, której nie wolno lekceważyć i którą należy niezwłocznie i adekwatnie leczyć, a objawy depresji mogą mieć charakter zarówno nawracający, jak i przewlekły. Leczenie depresji powinno odbywać się pod kontrolą specjalisty. Obecnie dostępne są coraz to lepsze metody terapii, które z jednej strony zapewniają większą skuteczność, a z drugiej – są coraz to mniej obciążające. Poważne zaburzenia depresyjne, zwłaszcza jeśli nie leczone we właściwy sposób przez lekarza specjalistę, mogą skutkować fatalnymi konsekwencjami. Poważne zaburzenia depresyjne, takie jak myśl o tym, by odebrać sobie życie, wymagają pilnego rozpoczęcia leczenie depresji pod nadzorem specjalisty. Pamiętajmy o tym, że pomimo, iż czasami wspomnianej choroby nie da się całkowicie wyeliminować, to profesjonalna terapia może znacznie zmniejszyć objawy depresji.

Jakie są ogólne objawy depresji? Pomijając klasyczny epizod dużej depresji, depresja dość często bywa nie tyle bagatelizowana, co mylona z leniwym usposobieniem charakteru, zmęczeniem lub zwyczajnym smutkiem. Tymczasem poważne zaburzenie depresyjne może mieć nieprzewidywalne skutki. Częste objawy depresji to nie tylko smutek i rezygnacyjne nastawienie do codziennych zadań. Kiedy odczuwamy silne poczucie winy, następuje utrata zainteresowania czynnościami, koniecznie zrób test, który pomoże Ci wstępnie rozpoznać, lub wykluczyć u siebie depresję. Pamiętaj, że smutek, myśli samobójcze, a także utrata zainteresowania czynnościami, takimi jak spotykanie się z ludźmi, czy też utrzymanie w domu odpowiedniego poziomu czystości, mogą, ale nie muszą wskazywać na depresję. Wystąpieniu objawów depresji może sprzyjać konkretne życiowe wydarzenie, nie tylko tak tragiczne jak śmierć ukochanej osoby, ale nawet zmiana pracy, przeprowadzka, czy też poród (depresja poporodowa). Poważne zaburzenie depresyjne bywa raczej trudne do przeoczenia i powinno być pilnie konsultowane z lekarzem.

Rodzaje depresji

Depresję dzielimy na kilka typów, z których każdy ma swoje charakterystyczne cechy. Depresja może mieć różne przyczyny, a także - w zależności od rodzaju choroby - bardzo może się różnić forma leczenia depresji.

Depresja endogenna to zespół silnych zaburzeń nastroju oraz myślenia, uwarunkowanych biologicznie, powstałych wskutek nieprawidłowego funkcjonowania organizmu. Przyczyną tego rodzaju depresji jest w szczególności zaburzona praca układu nerwowego. Pacjenci cierpiący na depresję endogenną cechują się niski poziomem neuroprzekaźników odpowiadających za dobre samopoczucie - takich jak serotonina, noradrenalina i dopamina (źródło 4). Depresja endogenna jest chorobą długotrwałą i może dawać bardzo silne objawy. Leczenie też nie jest łatwe i - oprócz podawania specyficznych środków farmakologicznych - może wymagać psychoterapii oraz pobytu w szpitalu.

Depresja lękowa to głównie, lęk, drażliwość i wybuchowość, co jest wynikiem potrzeby rozładowania napięcia. Ten rodzaj depresji obciążony jest wysokim ryzykiem samobójstwa.

Przy zaburzeniach takich jak depresja lękowa, objawy mogą być niecharakterystyczne i błędnie utożsamiane z nerwicą lub innymi chorobami. Rozpoznanie depresji lękowej opiera się głównie na rozmowie z pacjentem, co nie jest łatwe, ponieważ jest on wyalienowany i trudno z nim nawiązać kontakt (źródło 5).

W efekcie reakcji na trudne i wyczerpujące emocjonalnie sytuacje życiowe, może rozwinąć się depresja reaktywna. Jej cechą charakterystyczną jest to, że zazwyczaj trwa krócej, ale objawy mogą być bardzo silne. Leczenie depresji reaktywnej polega głównie na psychoterapii, wspomaganej farmakoterapią.

Jest jeszcze coś takiego jak depresja sezonowa. Depresja sezonowa może się pojawiać w okresie jesienno-zimowym, jako efekt niedoboru światła słonecznego. Depresja sezonowa cechuje się nasilonym smutkiem, melancholią, niechęcią do działania, spadkiem zainteresowania czynnościami, które wcześniej przynosiły radość (źródło 6).

A co z depresją poporodową? Przyczyną depresji poporodowej - na co sama nazwa tej choroby wskazuje - mogą być narodziny dziecka. Depresja poporodowa to fizyczna i psychiczna reakcja kobiety na tego rodzaju zdarzenie. Pomimo, iż poród zaliczany jest do najszczęśliwszych życiowych doświadczeń, kobiety coraz częściej zapadają na depresję poporodową. Statystycznie ta dolegliwość dotyczy co ósmej matki!

Nasilenie objawów depresji

Zaburzenia depresyjne to zespół objawów, określanych według międzynarodowej klasyfikacji ICD-10 jako „epizod depresyjny” (F32) lub „zaburzenia depresyjne nawracające” (F33). Do typowych objawów zalicza się obniżenie nastroju, ciągłe poczucie przygnębienia, nadmierny pesymizm oraz odczuwanie winy (źródło 7).

Epizod depresji może się cechować dość zróżnicowanym nasileniem natężenia objawów depresji. W niektórych przypadkach, chory odczuwa poczucie winy, przygnębienie i ogólną niechęć do podejmowania jakichkolwiek czynności. W przypadkach łagodnych, osoba doświadczająca depresji może mieć objawy w różnym stopniu utrudniające, ale nie zupełnie uniemożliwiające, wykonywania codziennych obowiązków i pełnienia ról społecznych. Czasami osoby z łagodnymi objawami depresji sprawiają wrażenie psychicznie zdrowych ludzi, ale dość często to one same decydują się ukrywać swoje dolegliwości i cierpienie przez otaczającym ich światem, znajomymi, a nawet bliską rodziną. Z drugiej zaś strony, epizod dużej depresji może całkowicie uniemożliwiać choremu funkcjonowanie w społeczeństwie i dość ciężko jest coś takiego ukryć.

Co to jest napad depresji lub epizod dużej depresji? Otóż, w przypadku ciężkich epizodów depresji, mogą pojawić się następujące objawy:

• urojenia – nieprawdziwe przekonania, np. o popełnieniu zbrodni, nieuleczalnej chorobie, ruinie materialnej, śmierci własnej lub bliskich, katastrofie;
• omamy – nieprawdziwe doznania zmysłowe, np. słyszenie głosów namawiających do popełnienia samobójstwa;
• osłupienie – zahamowanie ruchowe, przerwanie interakcji z otoczeniem.

Epizody depresji mogą występować pojedynczo, jako jedyny epizod w życiu danej osoby. Często jednak mają charakter nawracający lub stanowią część obrazu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych , gdzie poza objawami depresyjnymi występują również epizody manii, hipomanii lub mieszane.

Epizod dużej depresji może cechować się natrętnymi myślami o samobójstwie. Często zdarza się, że chory przez wiele dni nie opuszcza własnego miejsca zamieszkania, zaniedbując całkowicie swoje obowiązki społeczne i zawodowe. Podczas gdy umiarkowana depresja może zostać przeoczona przez znajomych, a nawet najbliższą rodzinę chorego, duża depresja charakteryzuje się bardzo nasilonymi objawami, których nie sposób nie zauważyć. Podtypem epizodu ciężkiej depresji jest epizod depresyjny ciężki z objawami psychotycznymi. Pacjent doznaje urojeń o treści depresyjnej lub katastroficznej – miewa obawy o nieuchronnym zagrożeniu swoim lub bliskich, o niebezpieczeństwie śmierci, śmiertelnej chorobie (źródło 8).

Duża depresja charakteryzuje się bardzo ciężkimi objawami. Osoby z dużą depresją zazwyczaj nie są w stanie podjąć pracy zawodowej, występuje u nich wyraźne spowolnienie psychoruchowe, zaburzenia funkcji poznawczych oraz bardzo często myśli i tendencje samobójcze. Osoby, u których zdiagnozowano dużą depresję, powinny być pod stałą opieką lekarza psychiatry i pilnie trzymać się jego zaleceń.

Test na depresję - Skala depresji Becka

Nie każda utrata zainteresowania czynnościami, takimi jak życie towarzyskie, musi oznaczać depresję! Skala depresji Becka (ang. Beck Depression Inventory, BDI) to narzędzie powszechnie i z powodzeniem stosowane w rozpoznawaniu depresji (źródło 9). Jego autorem jest Aaron Beck, amerykański profesor psychiatrii, ojciec terapii poznawczej (źródło 10). Choć skala depresji Becka jest niezwykle wiarygodnym narzędziem, które może służyć do samodzielnego, wstępnego rozpoznania depresji, powszechnie posługują się nią także psychologowie psychiatrzy. Test Becka zawsze warto kontrolnie wykonać, nawet jeśli wiesz, że doświadczasz depresji.

Test Becka to narzędzie służące do wstępnej diagnozy depresji. Skala depresji Becka składa się z 21 pytań służących do rozpoznawania objawów depresji. Możliwe są ich 4 warianty – każdy jest inaczej oceniany (od 0 do 3 punktów). W teście depresji Becka występują rozmaite pytania. Przykładowe pytanie, jakie znajdziesz w teście Becka dotyczy poczucia winy, a jedna z możliwych odpowiedzi to "Stale mam poczucie winy". Jednak pytania sformułowane przez Becka nie dotyczą jedynie poczucia winy. Rozwiąż test depresji i dowiedz się, czy rzeczywiście doświadczasz objawów depresji. Pamiętaj jednak, że za postawienie diagnozy depresji odpowiada lekarz psychiatra. Co istotne, wszelkie objawy depresji powinny być szczegółowo omówione z lekarzem psychiatrą.

Test Becka to swego rodzaju test zdrowia psychicznego. Każda możliwa odpowiedź odpowiada stopniowi natężenia konkretnych i charakterystycznych objawów depresji. Najniższą wartością odpowiedzi jest 0, co świadczy o braku objawu lub jego bardzo niskim natężeniu, co z kolei nie wskazuje na zaburzenia depresyjne. Zatem poziom od 0 do 3 reprezentuje skalę objawów depresji. Test Becka zakłada, iż najwyższa wartość za każdą udzieloną odpowiedź wynosi 3 punkty. Oznacza najsilniejsze natężenie badanego objawu. Chociaż test depresji Becka ma charakter orientacyjny, a objawy depresji wymienione w teście nie obejmują wszelkich możliwych aspektów tej choroby, wynik testu może okazać się punktem zwrotnym w podjęciu decyzji o szukaniu pomocy u specjalisty. Wszelkie objawy depresji muszą być konsultowane ze specjalistą! Wyniki testu mogą jednak służyć nam jako wskazówka odnośnie konieczności podjęcia dalszych działań. Postawienie diagnozy depresji musi być dokonane przez lekarza psychiatrę.

Gdzie mogę samodzielnie wykonać test na depresję?

Test na depresję - zgodnie z założeniami Becka - możesz całkowicie anonimowo przeprowadzić online, przechodząc na tę oto stronę z testem. Pod koniec testu dowiesz się jaka jest Twoja punktacja i co ona może teoretycznie oznaczać. Pamiętaj jednak, że ten test nie może w żaden sposób zastąpić opinii lub porady lekarskiej!

Depresja - Nie wolno bagatelizować, ani zwlekać!

Występowanie depresji obserwuje się u ludzi w różnym przedziale wiekowym, niezależnie od ich sytuacji materialnej, czy przekonań kulturowych. Pomimo, iż do typowych objawów depresji można czasami zaliczyć uciekanie od problemu, tuszowanie go, udawanie, że jest wszystko ok, to problemowi depresji warto się uważnie przyglądać, nie uciekając od niego, bo właśnie takie działanie może być najbardziej zgubne. Depresja może dotyczyć każdego z nas! Jeśli podejrzewasz u siebie depresję, to koniecznie wybierz się do lekarza specjalisty. Być chorym na depresję to żaden wstyd! To bardzo powszechna dziś choroba, która dotyka coraz to większe grona ludzi. Błędne przekonania na temat metod terapeutycznych i leków antydepresyjnych, lęk, poczucie winy, brak mocy sprawczej, które towarzyszą depresji, nierzadko stają na drodze do podjęcia leczenia osoby chorej. Pamiętaj, że depresja potrafi skutecznie “wydrzeć” z życia, odebrać pełnione dotychczas ważne, życiowe role. Jeśli ogarnia Cię smutek, a Twoje zainteresowania czynnościami są słabsze niż dawniej, koniecznie wykonaj test na depresję! Koniecznie dowiedz się, czy doświadczasz objawów depresji.

Bibliografia:

1. World Health Organization - Depression;

2. Polityka Zdrowotna - Aż 72 proc. Polaków uważa depresję za wstydliwą chorobę;

3. RFM Classic - Depresja maskowana - gdy depresja atakuje z ukrycia;

4. Dimedic - Depresja endogenna - objawy, przyczyny, leczenie, terapia;

5. Hello Zdrowie - Objawy i przyczyny depresji lękowej. Jak leczyć stany lękowe?

6. Medycyna Praktyczna - Depresja sezonowa;

7. Harmonia - Poradnia Zdrowia Psychicznego - Stany depresyjne a depresja;

8. Specjalista psychiatra Danuta Byczyńska - Depresja;

9. Portal ABC Zdrowie - Skala depresji Becka – co warto o niej wiedzieć?;

10. Wikipedia - Aaron T. Beck.