Wykonaj samodzielnie ten prosty test. Sprawdź czy pijesz wystarczającą ilość wody!
Nasze ciało składa się głównie z wody. Aby żyć musimy dostarczać do naszego organizmu płyny. Na pytanie jaka jest idealna ilość wody, którą codziennie powinno się wypijać aby być zdrowym i czuć się dobrze, nie ma jednoznacznej i uniwersalnej odpowiedzi. Chociaż jasne jest, że jedna lub dwie szklanki dziennie to zdecydowanie za mało, trudno będzie określić optymalną dla nas dzienną dawkę wody, gdyż w rzeczywistości takowej nie ma! Wiele zależy od naszego stanu zdrowia, stylu życia, przyjmowanych leków, aktywności fizycznej, płci, wieku, a nawet pogody. Zmiennych jest tutaj tak wiele, że nawet w przypadku jednej i tej samej osoby, jej zapotrzebowanie na wodę może się z dnia na dzień różnić.
Pijąc regularnie w ciągu dnia, dość szybko zauważymy, że wówczas wypijamy około 1.2 do 2 litrów wody. Ile wody nie byłoby nam teoretycznie potrzebne, w praktyce zdarza się, że czy to z braku czasu, czy też chęci, nie każdemu z nas udaje się dostarczać własnemu ciału wystarczającej ilości płynów. Na szczęście nie ma absolutnej konieczności – choć jest to gorąco zalecane – picia wody w jej najczystszej postaci. Niezbędna dla komórek naszego organizmu woda zawarta jest również przykładowo w herbacie, kawie, sokach, napojach mlecznych, zupach. Poza tym całkiem spore ilości płynów znajdują się w większej części spożywanych przez nas pokarmów stałych.
Odwodnienie
Upał, wysiłek fizyczny i codzienny stres zwiększają zapotrzebowanie naszego ciała na płyny.
Woda wspomaga pracę nerek, które przyczyniają się do oczyszczania naszego organizmu z toksyn. Brak odpowiedniej ilości płynów sprawia, że nerki nie mogą odpowiednio wykonywać swojej pracy, a produkty uboczne metabolizmu nadmiernie gromadzą się w naszych ciałach. Picie zbyt małych ilości wody pociąga za sobą pogorszenie metabolizmu i stopniowe zwiększanie się masy ciała. Pijemy mało, więc jesteśmy struci i szybciej tyjemy. Jeśli przewlekle pijemy zbyt mało, wówczas stan naszego zdrowia może się z czasem znacznie pogorszyć. Duży niedobór wody w organizmie może powodować jego odwodnienie. Wówczas, w zależności jego stopnia, mogą się pojawiać objawy takie jak: wzmożone pragnienie, rzadsze oddawanie moczu, uczucie zmęczenia, bóle i zawroty głowy, zmniejszona elastyczność skóry. Ciężkie odwodnienie organizmu może objawiać się (między innymi) przyspieszoną akcją serca, drgawkami, a nawet utratą przytomności. W takiej sytuacji samo picie wody jest już mało pomocne, a jedynym ratunkiem może okazać się pilna interwencja lekarska. Konieczne może się okazać dożylne podawanie roztworu 5 proc. glukozy (odwodnienie hipertoniczne) lub roztworu NaCl (chlorek sodu). Ewentualnie NaCl i KCl (chlorek sodu i chlorek potasu) - przy odwodnieniu hipotonicznym. W bardzo ciężkich przypadkach pacjent jest umieszczany na oddziale intensywnej terapii (źródło 1).
Czy mój organizm jest dobrze nawodniony?
Stan nawodnienia organizmu można szybko sprawdzić, samodzielnie wykonując prosty test na skórze. Co prawda, ilość wody jaką codziennie wypijamy ma niewielki wpływ na poziom nawilżenia skóry, ale za to wpływa na jej tak zwany turgor. Turgor skóry odnosi się do jej napięcia, spowodowanego ciśnieniem płynów wewnątrz tkanek. Wskaźnikiem nawodnienia organizmu może być turgor skóry, czyli jej jędrność i elastyczność, które objawiają się jako zdolność do zmiany kształtu i natychmiastowego powrotu do normy. Jak przeprowadzić test? A więc do dzieła! Uszczypnij skórę na grzbiecie dłoni za pomocą kciuka i palca wskazującego, przytrzymując ją w ten sposób przez kilka sekund. Jeśli skóra natychmiast powróci do swojego kształtu, gdy tylko ją puścisz, to oznaka, że Twój organizm jest odpowiednio nawodniony. Jeśli jednak odkształcenie utrzyma się na skórze przez chwilę, to znak, że Twój organizm pilnie potrzebuje więcej wody (źródło 2).
Innym wskaźnikiem poziomu nawodnienia organizmu są kolor i zapach moczu. Klarowny i niemalże bezwonny mocz świadczy o odpowiedniej ilości wody w organizmie, ciemnożółty o intensywnym zapachu – może stanowić sygnał, że warto pilnie napić się wody. Jeśli zauważysz, że w ogóle nie oddajesz moczu, wówczas bardzo pilnie skontaktuj się z lekarzem!
Nie przesadzaj z płynami!
Stanowiąc około 70 procent składu ludzkiego ciała, woda jest obecna we krwi, zamieszkuje wszystkie komórki naszego organizmu i bytuje w przestrzeniach między nimi. W każdej chwili woda uwalnia się z ciała w efekcie pocenia się, oddawania moczu, wypróżniania się, a nawet wraz z wydychanym przez nas powietrzem! Aby żyć musimy nieustannie pić wodę. Dostarczanie zbyt małych ilości płynów do organizmu może być przyczyną jego odwodnienia. Z drugiej jednak strony, za dużo płynów to też bardzo kiepski pomysł! Większość z nas na ogół nie pija tylko i wyłącznie czystej wody. Sięgamy po soki i innego rodzaju trunki, które w swoim składzie mogą zawierać bardzo duże ilości cukru. Zdaniem ekspertów z NHS łączne dzienne spożycie soków owocowych i warzywnych nie powinno przekraczać 150 ml lub jednej niewielkiej szklanki. To bardzo mała dozwolona ilość i większość z nas regularnie ją przekracza. Okazuje się ponadto, że nawet z samą wodą można przesadzić! Picie jej w zbyt dużych ilościach może okazać się niebezpieczne dla naszego zdrowia, a nawet życia.
Zatrucie wodą jest dobrze udokumentowanym skutkiem spożywania zbyt dużej ilości wody i może mieć śmiertelny finał. W efekcie zatrucia wodą, w zależności od powagi sytuacji, występują objawy takiej jak nudności, wymioty, bóle głowy, a w najgorszych przypadkach obrzęk mózgu, splątanie, drgawki, śpiączka i śmierć (źródło 3)! Udokumentowano wiele przypadków osób, które z powodu nadmiernego spożycia wody zostały hospitalizowane i umieszczone na oddziałach intensywnej terapii. Niektóre z nich niestety straciły życie, inne były w bardzo ciężkim stanie, ale lekarzom udało się je uratować (żródło 4). Woda może rozcieńczać elektrolity obecne we krwi, zwłaszcza sodu. Gdy poziom sodu we krwi spada poniżej 135 mmol / L, mamy do czynienia z tak zwaną hiponatremią. Objawy hiponatremii mogą wystąpić już po wypiciu zaledwie 3-4 litrów wody w krótkim czasie. Twoje nerki są bowiem w stanie wyeliminować średnio 20 litrów wody na dobę, ale nie więcej niż około litra wody w ciągu godziny (źródło 5)! M. Amin Arnaout, szef nefrologii w Massachusetts General Hospital i Harvard Medical School wyjaśnia:
21-letni mężczyzna zmarł po tym, jak został zmuszony do picia nadmiernych ilości wody między seriami pompek. Badanie przeprowadzone w 2005 roku i opublikowane w New England Journal of Medicine wykazały, że blisko jedna szósta biegaczy maratońskich rozwija pewien stopień hiponatremii lub rozcieńczenia krwi spowodowanego piciem wody w nadmiarze. W 2007 roku 28-letnia kobieta z Kalifornii zmarła po wzięciu udziału w radiowym konkursie picia wody. Po wypiciu sześciu litrów wody w ciągu trzech godzin w konkursie „Hold Your Wee for a Wii”, Jennifer Strange zwymiotowała, wróciła do domu z rozdzierającym bólem głowy i zmarła z powodu tak zwanego zatrucia wodą.
Jak wyjaśnia Joseph Verbalis, przewodniczący medycyny w Centrum Medycznym Uniwersytetu Georgetown, znaczna część przypadków zatrucia wodą nie wynika zwyczajnie z samego picia zbyt dużych jej ilości. Zwykle jest to połączenie nadmiernego dostarczania płynów i zwiększonego wydzielania hormonu antydiuretycznego. Wazopresyna - bo tak nazywany jest ten hormon - wytwarzana przez podwzgórze i wydzielana do krwiobiegu przez tylną przysadkę mózgową instruuje nerki, aby oszczędzały wodę. Jego wydzielanie wzrasta przeważnie u sportowców, w okresach stresu fizycznego - przykładowo w trakcie maratonu - i może sprawić, że organizm będzie oszczędzał wodę, nawet jeśli zawodnik pije ją w nadmiarze. Wniosek taki, że z niczym nie warto przesadzać! Woda może być tego idealnym przykładem. Aby utrzymać nasze ciało w dobrym stanie, potrzebujemy jej w odpowiednich ilościach. Powinniśmy wypijać tyle wody, ile ubywa jej w naszych ciałach. Gdy dostarczamy do organizmu zbyt mało, lub zbyt dużo płynów, może się to dla nas źle skończyć!
Bibliografia: 1 – Poradnik Zdrowie – Odwodnienie organizmu – objawy i leczenie. Co pić przy odwodnieniu organizmu? 2 – US National Library of Medicine – Skin turgor; 3 – Independent – DRINKING TOO MUCH WATER CAN BE DEADLY, DOCTORS WARN; 4 – Scientific American – Strange but True: Drinking Too Much Water Can Kill; 5 – Medical News Today – What happens if you drink too much water?