Niebieska truskawka, czerwony ogórek, czerwony bakłażan, fioletowy pomidor...
Polacy są przyzwyczajeni do „klasycznych” kolorów warzyw i owoców. Czy odważyłbyś się zjeść fioletową marchewkę, czerwonego ogórka, lub niebieską paprykę? Warzywa i owoce o nietypowych dla nas kolorów są cennym darem natury i można je kupić w dobrze zaopatrzonych sklepach, lub samemu zasadzić, aby cieszyć się ich niepowtarzalnym smakiem i walorami odżywczymi.
Niebieskie i białe truskawki
Truskawki zawierają więcej witaminy C niż owoce cytrusowe, ponadto są cennym źródłem witamin z grupy B, w tym witamin B1 i B2 oraz witaminy PP, która m.in. utrzymuje skórę w dobrej kondycji, zapewnia prawidłowe funkcjonowanie nerwów i przewodu pokarmowego. Truskawki, do jakich jesteśmy przyzwyczajeni, mają bardzo charakterystyczną i rozpoznawalną barwę. Nie bez powodu istnieje kolor, określany jako truskawkowy. Ale czy wiesz, że poza tym, są też truskawki białe i niebieskie? Truskawka niebieska to niezwykle oryginalna i rzadko spotykana roślina. Jej owoce są bardziej słodkie, niż popularna truskawka i o wiele większe. To prawdziwa skarbnica witamin, makro- i mikroelementów, a przede wszystkim żelaza, wapnia, fosforu, manganu i magnezu.
Biała truskawka ananasowa - Pineberry - to wynik żmudnej pracy holenderskich farmerów, którzy uratowali zagrożony wyginięciem gatunek popularny przed 100 laty w Ameryce Południowej (źródło 1). Truskawki o smaku ananasa powstały z dwóch gatunków poziomek - Fragaria chiloensis i Fragaria virginiana. Niedojrzałe są koloru zielonego, zaś dojrzałe owoce - koloru białego lub beżowego z czerwonymi ziarenkami - są nieco mniejsze (ok. 16-25 mm średnicy) niż czerwone truskawki.
Czerwony ogórek
Ogórki należą do warzyw, które powinniśmy spożywać codziennie. Cechują się licznymi właściwościami prozdrowotnymi. Są bogate w tak zwane kukurbitacyny - substancje które posiadają właściwości przeciwnowotworowe i nadają im charakterystyczny, gorzki smak. Zdaniem naukowców jeden ze związków z grupy kukurbitacyn - kukurbitacyn B (CuB) - hamuje wzrost komórek odpowiedzialnych za rozwój raka prostaty (źródło 2). Z badań wynika, iż kukurbitacyny mogą również chronić przed rozwojem raka trzustki.
Ogórek czerwony to mało znana odmiana ogórka gruntowego, która wyróżnia się czerwonymi owocami.
Fioletowa i niebieska papryka
Papryka to roślina należąca do rodziny psiankowatych. Dzięki swoim właściwościom prozdrowotnym i wartościom odżywczym znalazła zastosowanie nie tylko w kuchni, ale również w medycynie naturalnej Ameryki Środkowej i Południowej już ponad 6000 lat temu. Nasiona papryki po raz pierwszy przywiózł do Europy Diego Alvaraez Chanca, który brał udział w drugiej wyprawie Kolumba w 1493 r. Oprócz zawartości innych cennych dla naszego zdrowia minerałów i witamin, papryka to prawdziwa skarbnica witaminy C. Zawiera jej przeciętnie nawet 5 razy więcej niż cytryny. Pomimo, iż w innych warzywach i owocach witamina C ulega zniszczeniu pod wpływem procesów kulinarnych, to w przypadku papryki tak się nie dzieje.
Papryka jest przeważnie żółta, czerwona, lub zielona, ale bywa też niebieska, fioletowa, a nawet czarna (bardzo ciemny fiolet) i nie jest to efekt inżynierii genetycznej. Fioletową barwę papryka zawdzięcza pigmentowi zwanemu antocyjanem - nadaje on warzywom od czerwonego do fioletowego koloru.
Fioletowy ziemniak
Fioletowa odmiana ziemniaków pochodzi z Ameryki Południowej. Są prawdziwym darem natury, a nie efektem manipulacji genetycznych. Rosną na niewielkich krzakach i są uprawiane głównie w Chile i w Peru, choć bezproblemowo można je nabyć w Polsce. Fioletowy ziemniak cechuje się cennymi wartościami odżywczymi i właściwościami prozdrowotnymi. Co ciekawe, te ziemniaki są fioletowe także w środku!
Oprócz niepowtarzalnego smaku, fioletowe ziemniaki mogą chronić przed zakrzepicą i nadciśnieniem tętniczym. Zawarte w nich antocyjany cechują się działaniem antynowotworowym (źródło 3)
Czerwony bakłażan
Badania potwierdzają, że dzięki zawartości silnych przeciwutleniaczy, bakłażan może zapobiegać chorobom układu krążeniowego, w tym miażdżycy i poważnym chorobom serca. Udowodniono, że regularne jedzenie tych owoców - tak, bakłażan to owoc, a nie warzywo - znacznie obniża poziom tak zwanego złego cholesterolu, a także trójglicerydów (źródło 4).
Pomimo, iż Polacy przeważnie kojarzą tylko fioletowe i podłużne bakłażany, to owoc ten można spotkać też w białej, białofioletowej, a nawet czerwonej barwie, a także w kształcie bardziej kulistym.
Fioletowy pomidor
Pomidor należy do grupy warzyw, które powinny się znajdować w naszym codziennym jadłospisie. Zawiera cenne składniki odżywcze i może nas chronić przed nieprzyjemnymi dolegliwościami zdrowotnymi. Pomidory ograniczają ryzyko rozwoju raka. Badacze dowiedli, iż mężczyźni regularnie spożywający pomidory są o 34 procent mniej narażeni na raka prostaty. Ponadto zawarty w pomidorach likopen zmniejsza ryzyko raka szyjki macicy. Wykryto również związek zachodzący między pomidorami i produktami pomidorowymi, a mniejszą liczbą przypadków raka prostaty, płuc i żołądka (źródło 5).
Pomidory, do jakich na ogół przywykliśmy, mają kolor czerwony, zielony, niekiedy pomarańczowy, lub żółty. Ale czy odważyłbyś się zjeść fioletowego, lub czarnego pomidora? Czemu nie? Taką barwę pomidor zawdzięcza szczególnie wysoką zawartością bardzo korzystnych dla zdrowia antocyjanów.
Bibliografia: 1 - Wikipedia - Pineberry; 2 - Science Direct - Inactivation of ATP citrate lyase by Cucurbitacin B: A bioactive compound from cucumber, inhibits prostate cancer growth; 3 - US National Library of Medicine - Anthocyanins and their role in cancer prevention; 4 - US National Library of Medicine - Effect of Eggplant on Plasma Lipid Levels, Lipidic Peroxidation and Reversion of Endothelial Dysfunction in Experimental Hypercholesterolemia; 5 - US National Library of Medicine - Tomatoes, Tomato-Based Products, Lycopene, and Cancer: Review of the Epidemiologic Literature.