Kasztany jadalne rosną również w Polsce! Po czym je rozpoznamy?
Kasztan jadalny uwielbia ciepły klimat. Z tego powodu jest dość popularną rośliną w krajach m. in. basenu Morza Śródziemnego. Pomimo, iż panujące w naszym kraju temperatury nie sprzyjają tym drzewom, kasztany jadalne rosną także w Polsce, a ich owoce można zbierać już na początku października.
Jak odróżnić kasztany jadalne od owoców popularnego w Polsce kasztanowca?
Po czym odróżnimy kasztana jadalnego od mniej przyjaznego dla naszego żołądka gatunku? Przede wszystkim należy zaznaczyć, że wbrew powszechnie panującemu przekonaniu, kasztan jadalny nie ma nic wspólnego z dobrze znanymi nam, bardzo powszechnymi w Polsce kasztanowcami zwyczajnymi, które popularnie są nazywane kasztanami. Okazuje się bowiem, iż Kasztan jadalny (Castanea sativa) należy do rodziny bukowatych, podczas gdy kasztanowiec zwyczajny (Aesculus hippocastanum) zaliczany jest do rodziny mydleńcowatych.
Jak zatem rozpoznać kasztany jadalne? Przede wszystkim, liście kasztana jadalnego w niczym nie przypominają rozłożystych, palczastych liści kasztanowca. Kojarzą się bardziej z liśćmi buka, są jednak od nich nieco większe i dłuższe. Skorupka kasztana jadalnego też jest bardzo charakterystyczna i raczej ciężko jest ją pomylić z okryciem popularnych w Polsce kasztanów. Kolce tej pierwszej są o wiele gęściej rozmieszczone i bardziej kłujące. Stanowią idealną ochronę dla smakowitych orzechów znajdujących się w ich wnętrzu – powszechnie zwanych maronami. Gdy dojrzała kolczasta kulka spada na ziemię, otwiera się i ukazuje swoją zawartość, wówczas do maronów można się dostać w całkiem bezpieczny sposób.
Wartości odżywcze i właściwości zdrowotne kasztana jadalnego
Ze względu na liczne wartości odżywcze, kasztany jadalne doceniano już w starożytnej Grecji i imperium rzymskim. W średniowieczu stosowano te orzechy w medycynie naturalnej.
Orzechy kasztana jadalnego zawierają w swoim składzie lecytynę, błonnik pokarmowy, witaminę C, witaminę A, a na dodatek spore ilości witamin z grupy B. Marony stanowią źródło zdrowych tłuszczów nienasyconych oraz ważnych dla naszego zdrowia pierwiastków, takich jak wapń, żelazo, czy potas. Regularne spożywanie tych orzechów wzmacnia wątrobę i wspomaga regulację ciśnienia tętniczego, przez co serce jest lepiej chronione. Orzechy kasztana jadalnego wspierają pracę układu odpornościowego i dobrze działają na układ nerwowy.
Kasztany jadalne na dolegliwości trzustki
Słynna niemiecka mniszka i uzdrowicielka - Św. Hildegarda, zalecała kasztany jadalne - w zależności od metody ich przetwarzania i serwowania - na różnego rodzaju dolegliwości zdrowotne. Zdaniem Świętej, kasztan jadalny dobrze wpływa na pracę wątroby - wystarczy zgnieść miąższ kasztanów jadalnych, włożyć je do miodu (3 łyżki stołowe kasztanów na 100 g miodu), a potem jeść ten miód, by wątroba została uzdrowiona. Z kolei prażone w ogniu, kasztany jadalne zbawiennie działać mają na śledzionę (źródło 1).
Zastosowania kulinarne kasztanów jadalnych
Kasztany jadalne cieszą się szerokim wachlarzem możliwych zastosowań kulinarnych. W Polsce raczej trudno o spektakularne zbiory tych orzechów, ale bez większych trudności można je nabyć w dobrze zaopatrzonych sklepach z żywnością.
Jak smakuje kasztan jadalny? Otóż, marony mają lekko słodkawy, przyjemnie orzechowy i delikatnie mączysty smak. Choć powszechnie uważa się, że najlepsze są pieczone, orzechy te można gotować, smażyć, robić z nich mąkę, a nawet wytłaczać olej.
Jeśli kasztany zamierzamy piec, pamiętajmy, iż przed umieszczeniem owoców w piekarniku, należy je naciąć.
Mąka z kasztanów nie zawiera glutenu, dlatego jest cennym składnikiem w jadłospisie osób, które decydują się stosować dietę bezglutenową. Z powodzeniem można nią w tradycyjnych wypiekach zastąpić mąkę pszenną.
Kasztanów jadalnych nie powinno się spożywać na surowo, gdyż zawarta w nich skrobia przekształca się w dające energię węglowodany złożone, dopiero po odpowiedniej obróbce termicznej.
Bibliografia:
1 - Poradnik Zdrowie - KASZTANY JADALNE - właściwości odżywcze. Przepisy na dania z kasztanów jadalnych.