Sypiasz za mało? Zobacz co Ci grozi!

Co drugi Polak narzeka na brak snu! To ogromna liczba osób, które narażone są na poważne problemy zdrowotne. Jak się bowiem okazuje, niewystarczająca ilość regularnie przesypianych godzin może być przyczyną groźnych uszczerbków na zdrowiu. Dlaczego nie sypiamy? Powodów może być wiele. Niektórzy cierpią na bezsenność, inni zaś są tak zapracowani, że nie mają na to czasu.

Brak snu skutkuje nie tylko zmęczeniem i sińcami pod oczami. W świetle wyników badań lekarskich, niewysypianie się, szczególnie jeśli długoterminowe, może powodować nowotwory, cukrzycę, otyłość, poważne choroby serca, a także różnego rodzaju dolegliwości natury psychicznej.

Niewysypianie się a choroby serca

Naukowcy z Kliniki Mayo postanowili niedawno ustalić, w jaki sposób jakość i ilość snu mogą wpływać na ciśnienie tętnicze u ludzi. Naukowcy jednoznacznie wykazali, że pacjenci, którzy doświadczyli dłuższych okresów skróconego snu, mieli o wiele wyższe wartości ciśnienia tętniczego w nocy niż ci, którzy porządnie się wysypiali. Badacze przedstawili wyniki eksperymentu na 64. corocznej sesji naukowej American College of Cardiology w San Diego w Kalifornii, 15 marca 2015 r.

Badacze z Harvard Medical School potwierdzają natomiast, że osoby przewlekle niewysypiające się, są trzykrotnie bardziej narażone na nadciśnienie tętnicze, niż te, które dobrze sypiają. Od nadciśnienia tętniczego do poważnych chorób układu krążeniowego – z chorobami serca i zawałem na czele – to już bardzo krótka droga. Inne badanie naukowe na dużą skalę, z udziałem ponad 160 000 osób, wykazało, iż zaburzenia snu mogą mieć wyniszczające konsekwencje na ludzkim zdrowiu, takie jak atak serca lub udar. Dolegliwości takie jak trudność w zasypianiu, ciągłe budzenie się, a także wstawanie rano z uczuciem niewyspania się, zwiększyły ryzyko takich zdarzeń o 27%, 11% i 18%.

Niewysypianie się a nadwaga i otyłość

Badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w mieście Uppsala - Szwecja, których wyniki opublikowano na łamach periodyku „American Journal of Clinical Nutrition" jasno wykazują, iż niewystarczająca ilość snu może być przyczyną poważnych zaburzeń procesów przemiany materii, co może skutkować nadwagą i otyłością. Okazuje się, że jedna nieprzespana noc może spowolnić przemianę materii nawet o 20%! Podobne badania naukowe, wykazują, iż osoby niewyspane mają tendencję do spożywania bardziej kalorycznych posiłków, a także większych porcji, niż ludzie, którym snu w ogóle nie brakuje.

Niewysypianie się a insulinooporność

Czy niewysypianie się może zwiększać insulinooporność komórkową? Otóż odpowiedź na to pytanie jednoznacznie brzmi tak! Naukowcy doszli do wniosku, że już po zaledwie czterech dniach ograniczenia ilości i jakości snu u ludzi, komórki tłuszczowe szczupłych osobników okazały się być o 30% mniej wrażliwe na insulinę! Całkowita wrażliwość na insulinę komórek całego ciała (tj. zdolność wszystkich tkanek do właściwego wykorzystania insuliny) spadła o 16%. Jest to niezmierne ważne odkrycie naukowe, gdyż po raz pierwszy w historii medycyny klinicznej jesteśmy w stanie dostrzec specyficzny mechanizm molekularny zaangażowany w zwiększoną oporność komórek na działanie insuliny w skutek deprywacji snu. Ta zmniejszona wrażliwość na insulinę może stanowić przyczynę powstawania lub rozwoju otyłości i cukrzycy typu II, jeśli zostanie pozostawiona bez kontroli.

Niewysypianie się a zwiększone ryzyko chorób nowotworowych

Istnieją liczne dowody naukowe potwierdzające związek zachodzący pomiędzy niewystarczającą ilością snu, a zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka. W szczególności osoby z zaburzeniami rytmu dobowego - przykładowo, gdy wewnętrzny zegar biologiczny jest zakłócany z powodu pracy zmianowej - są narażone na zwiększone ryzyko zachorowania. Wyniki badań przeprowadzonych w International Journal of Cancer jasno wskazują na związek zachodzący pomiędzy zmiennymi godzinami pracy u kobiet, a odsetkiem zachorowań na raka piersi. Po przebadaniu 2500 kobiet, naukowcy zauważyli, że wskaźnik zachorowań na raka piersi był o 30% wyższy u kobiet, które pracowały na zmianę. Najbardziej narażone na choroby nowotworowe okazały się być panie, które miały za sobą co najmniej cztery lata pracy zmianowej, a także te, które w ciągu tygodnia miały mniej niż trzy nocne zmiany. Naukowcy udowodnili jednoznacznie, iż praca zmianowa zwiększa częstość występowania niektórych nowotworów także u mężczyzn - na przykład raka prostaty.

Niewysypianie się a zaburzenia psychiczne

Naukowcy i lekarze niejednokrotnie zaobserwowali i potwierdzili ścisły związek pomiędzy jakością i długością snu a nastrojem i zdrowiem psychicznym. U osób sypiających za krótko lub cierpiących na przewlekłą bezsenność o wiele częściej występuje depresja i uogólniony lęk niż u ludzi normalnie sypiających. Zdaniem lekarzy, osoby źle sypiające są 10 razy bardziej narażone na depresję kliniczną i 17 razy częściej miewają lęk kliniczny niż te, które regularnie się wysypiają. W krótkotrwałym leczeniu bezsenności stosowane są różne rodzaje leków, w tym czasami Lorafen.

Związek pomiędzy snem a zdrowiem psychicznym jest jednak bardziej złożony niż mogłoby się to wydawać, gdyż – z jednej strony - brak odpowiedniej ilości i jakości snu może prowadzić do zmian emocjonalnych, depresji klinicznej lub lęku (jak również innych problemów psychicznych), lecz – z drugiej strony - te problemy mogą nie tylko potęgować bezsenność, lecz także stanowić jej pierwotną przyczynę. W rzeczywistości zmienione schematy snu są jasnym znakiem rozpoznawczym różnorodnych problemów psychicznych.

Wnioski

Najlepszym sposobem na zdrowy sen jest połączenie kilku istotnych czynników, takich jak regularny rytm dobowy, zdrowy sposób odżywiania się, ruch na świeżym powietrzu i wystarczająca ilość ćwiczeń fizycznych. Każdy rodzaj zaburzeń snu powinien być indywidualnie skonsultowany z lekarzem, gdyż może on oznaczać istniejące kłopoty ze zdrowiem lub stopniowo do nich prowadzić. Jeśli uważasz, że nie masz czasu na sen, to koniecznie go znajdź i zacznij się normalnie wysypiać, gdyż regularny brak snu doprowadzi Cię do chorób, które naprawdę zaczną pochłaniać cały Twój cenny czas. Z drugiej strony, jeśli po prostu nie potrafisz normalnie się wyspać, nie wstydź się wizyty u psychologa lub psychiatry, gdyż w takich sytuacjach są to jedyni specjaliści, którzy mogą nam skutecznie pomóc. Bibliografia: Express - SHOCK STUDY: Poor sleep increases risk of FATAL heart attacks and strokes, experts warn Harvard Medical School - Trouble falling asleep linked to high blood pressure HuffPost - Struggling With High Blood Pressure? Your Sleep May Be To Blame Precision Nutrition - Less sleep, more insulin resistance? National Sleep Foundation - Lack of sleep increases your risk of some cancers National Sleep Foundation - The Complex Relationship Between Sleep, Depression & Anxiety